Odnaleziono historyczne plany

W Forcie Gerharda jednym z priorytetów podczas przebudowy fortu w XIX wieku były nowe toalety! Twierdza Portowa przypominała prawdziwy średniowieczny zamek, a tzw kaponiery posadowiono na kilkuset dębowych palach! Dzięki pracy miłośników historii i wsparciu Polskiego LNG do naszego miasta trafiły unikalne plany z czasów budowy pruskiej twierdzy!

Ponad 10 lat temu, korzystając z unijnej dotacji samorządowi udało się nawet zlecić tzw. kwerendę czyli poszukiwania w kilku europejskich archiwach materiałów zwianych z historia świnoujskiej twierdzy. Uzyskane ta drogę plany miały pomóc w rewaloryzacji wybranych fortyfikacji i poznaniu historii miasta. Kwerendę wykonano, a wykonawca zamówił kilka przykładowych planów. Niestety zabrakło pieniędzy i woli by ją dokończyć i zlecić wykonanie kompletu planów, które się wtedy udało odszukać.

– Kwerenda była też dość pobieżna – oczywiście ze względu na wysokość budżetu które na te pracy był przeznaczony- opowiada Dariusz Krzywda z Fortu Gerharda.- Była tylko dodatkiem do projektu, w ramach którego zrealizowano także oznakowanie naszych fortyfikacji i utworzono szlak forteczny czy.

W 2014 roku Muzeum w Forcie Gerharda postanowiło kwerendę kontynuować i pozyskać dodatkowe źródła archiwalne niezbędne do rewaloryzacji Fortu Gerharda. Muzealnicy nie ukrywają, że decyzje podjęto gdy mecenasem muzeum został sąsiad zza płotu – spółka Polskie LNG, budująca gazoport.

– Z naszym mecenasem- Polskim LNG- ustaliliśmy szczegółowy plan współpracy. Jednym z planowanych przedsięwzięć było dokończenie kwerend archiwalnych i wykonanie kopi wszystkie odnalezionych planów, szkiców i dokumentów związanych z historią Świnoujścia. -mówi Darek Krzywda. – Efekty, w postaci kopii pierwszych planów, które trzy dni temu dotarły do Świnoujścia przerosły nasze najśmielsze oczekiwania!

Zdecydowana większość pozyskanych planów pochodzi z lat 50-tych XIX wieku. 90% z nich nigdy nie była publikowana – a nawet kopiowana. Na wielkich płachtach starego kartonu wprawna ręka wojskowego kartografa uwieczniła najważniejsze dzieła obronne dziewiętnastowiecznej Twierdzy Świnoujście. – Cześć planów to projekty, cześć inwentaryzacja przedsięwzięć już zrealizowanych- opowiada Marcin Ossowski. Na pięknym planie z 1875 roku widać, że na terenie dzisiejszego Fortu Gerharda rozbudowano sieć kolei wąskotorowych, którą dostarczano pociski pod same stanowiska. Co ciekawe kolejka wjeżdżała do środka jednego z magazynu! Na innym planie dokładnie wskazano, że miało się w nim znajdować 1000 pocisków kalibru 15 cm i 250 kalibru 21 cm. Podczas przebudowy fotu w latach 70-tych XIX wieku prusacy postanowili fort wyposażyć w dodatkowe toalety z kilkunastoma oczkami klozetowymi- zamiast sześciu na forcie miało ich być aż 24

Każdy będzie mógł je zobaczyć!

Za kilka tygodni pozyskane plany, z komentarzem historyka będzie mozna obejrzeć na stronie internetowej muzeum (www.fort-gerharda.pl). Fortowcy chcą też kontynuować kwerendę w archiwach w Polsce, Niemczech i Szwecji. Warto przypomnieć, że pierwszym z historyków który prowadził takie badani – ponad 30 lat temu- była dr. Alicja Kurz- Biranowska, która przez wiele lat badała rozwój naszego miasta.

– Już teraz śmiało można powiedzieć, że na podstawie tych dokumentów niektóre fragmenty naszej wyspiarskiej historii będzie trzeba pisać na nowo!- dodaje Marcin Ossowski. – Historia jest naprawdę fascynująca!