Dostęp do zabytków w Świnoujściu tematem posiedzenia Sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu

Podczas wyjazdowego posiedzenia Sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu posłowie rozpatrzyli informację Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na temat ochrony zabytków Pomorza Zachodniego ze szczególnym uwzględnieniem zespołów parkowo-dworskich. Podczas komisji, sporo czasu poświęcono braku dostępu do zabytków w Świnoujściu. – Jednego fortu nie mamy, który został wpisany do rejestru zabytków  bodajże w 1960 roku, a wysadzony w 1970. Nie chcielibyśmy, aby te czasy wróciły – przypomniał Tomasz Wolender, Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków.

Na obrady komisji został zaproszony Piotr Piwowarczyk, opiekun Fortu Gerharda w Świnoujściu, który po raz kolejny zaapelował o znalezienie kompromisowego rozwiązania, aby pomimo kwestii bezpieczeństwa związanego z sąsiedztwem Terminala LNG, turyści mogli dostać się do zabytków od strony lądowej.

– Notujemy spadek turystów o 99 proc. porównując rok do roku. To dla nas jako opiekunów zabytku poważny problem, bo brak turystów oznacza brak pieniędzy na utrzymanie obiektu i dbanie o jego stan – tłumaczył posłom Piotr Piwowarczyk.

Podczas obrad komisji wielokrotnie podkreślano rolę prywatnych inwestorów i ich ogromne zaangażowanie w ochronę zabytków. Za przykład podano Stowarzyszenie Henrykowskie opiekujące się pałacem w Siemczynie (zachodniopomorskie) oraz Piotra Piwowarczyka opiekującego się Fortem Gerharda, Podziemnym Miastem na Wyspie Wolin (zachodniopomorskie) oraz Fortem Spitzberg (dolnośląskie).

– Jeżeli my takie osoby pozbawiamy sensu tego co robią, to ja czegoś nie rozumiem. Mam na myśli decyzję wojewody zachodniopomorskiego odnoszącą się do utrudnienia udostępnienia tego miejsca dla odwiedzających i prowadzenia jakiejkolwiek działalności – mówił Jarosław Rzepa, poseł PSL.

– Mam wrażenie, że nie tylko podcina się skrzydła tym osobom, które zaangażowały się w ochronę zabytków i zainwestowały własne środki, ale i przeszkadza się im. (…) W przypadku pana Piotra Piwowarczyka doszło do kuriozalnej sytuacji, gdzie nie dość, że państwo nie pomogło, to jeszcze zaszkodziło – zauważyła Anna Bańkowska, członek Zarządu Województwa Zachodniopomorskiego.

– Jest mi niesamowicie przykro, że ta sytuacja ma miejsce. (…) Ta sytuacja wynika z przepisów zupełnie innych niż przepisy dotyczące zabytków i opieki nad zabytkami. (…) Wielu ludzi jest zainteresowanych, aby nie doszło do zniszczenia inicjatywy, bo zabytek pewnie pozostanie, chociaż jeden z fortów nie przetrwał budowy Świnoportu. Jednego fortu nie mamy, który został wpisany do rejestru zabytków bodajże w 1960 roku, a wysadzony w 1970. Nie chcielibyśmy, aby te czasy wróciły – podkreślił Tomasz Wolender, Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków.

Na wniosek Straży Granicznej oraz Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Wojewoda Zachodniopomorski wprowadził 13 kwietnia 2023 roku czasowy zakaz przebywania w odległości do 200 m wokół terminalu LNG w Świnoujściu.

W strefie wyłączenia znajduje się droga prowadząca do jednego z dwóch kąpielisk w Świnoujściu, tj. kąpieliska Warszów oraz drogi prowadzące do Latarni Morskiej, Falochronu Centralnego i Fortu Gerharda.