Połącz się z nami
„uznamska

WIADOMOŚCI

79 lat temu dowódca AK gen. T. Komorowski „Bór” wydał decyzję o rozpoczęciu powstania w Warszawie

Opublikowano

w dniu

Foto: PAP/Reprodukcja Jakub Grelowski

79 lat temu, 31 lipca 1944 r., dowódca AK gen. Tadeusz Komorowski „Bór” wydał komendantowi Okręgu AK Warszawa-Miasto płk. Antoniemu Chruścielowi „Monterowi” decyzję o rozpoczęciu 1 sierpnia 1944 r. powstania. „Po pięciu blisko latach nieprzerwanej i twardej walki prowadzonej w podziemiach konspiracji stajecie dziś otwarcie z bronią w ręku” – głosiło wezwanie.

O podjęciu walk w stolicy zadecydowano 21 lipca 1944 r. na spotkaniu generałów Tadeusza Komorowskiego „Bora”, Leopolda Okulickiego „Niedźwiadka” i Tadeusza Pełczyńskiego „Grzegorza”.

Przez kilka następnych dni trwały konsultacje wewnątrz Komendy Głównej AK, której stanowisko przedstawiono następnie Janowi S. Jankowskiemu, Delegatowi Rządu na Kraj, w celu uzyskania jego akceptacji. Odbyło się także w tym czasie posiedzenie Rady Jedności Narodowej, na którym opowiedziano się za opanowaniem Warszawy przed wkroczeniem do niej Armii Czerwonej.

25 lipca 1944 r. gen. Komorowski wysłał do Londynu depeszę skierowaną do Naczelnego Wodza gen. Kazimierza Sosnkowskiego, w której stwierdzał: „Jesteśmy gotowi w każdej chwili do walki o Warszawę. Przybycie do tej walki Brygady Spadochronowej będzie miało olbrzymie znaczenie polityczne i taktyczne. Przygotujcie możliwość bombardowania na nasze żądanie lotnisk pod Warszawą. Moment rozpoczęcia walki zamelduję”.

Tego samego dnia Rada Ministrów wydała uchwałę, w której upełnomocniła Delegata Rządu „do powzięcia wszystkich decyzji wymaganych tempem ofensywy radzieckiej, w razie konieczności bez uprzedniego porozumienia się z Rządem”. Dzień później premier Stanisław Mikołajczyk polecił ministrowi spraw wewnętrznych przesłać do kraju informację o tym, iż: „Na posiedzeniu Rządu RP zgodnie zapadła uchwała upoważniająca Was do ogłoszenia powstania w momencie przez was wybranym”.

Premier Mikołajczyk, udający się pod koniec lipca na rozmowy ze Stalinem, liczył, że ewentualny wybuch powstania w stolicy wzmocni jego pozycję negocjacyjną wobec Sowietów.

Opinii premiera nie podzielał Naczelny Wódz gen. Kazimierz Sosnkowski, który uważał, że w zaistniałej sytuacji, zbrojne powstanie pozbawione jest politycznego sensu i w najlepszym przypadku zmieni jedną okupację na drugą. W depeszy do gen. Komorowskiego z 25 lipca 1944 r. stwierdzał m.in. „W obliczu szybkich postępów okupacji sowieckiej na terytorium kraju trzeba dążyć do zaoszczędzenia substancji biologicznej narodu w obliczu podwójnej groźby eksterminacji”. Gen. Sosnkowski, jako Naczelny Wódz, nie podjął jednak jednoznacznej decyzji zabraniającej rozpoczęcia powstania.

31 lipca po południu dowódca AK gen. Tadeusz Komorowski „Bór” spotkał się z płk. Antonim Chruścielem, który przekazał „Borowi” nieprecyzyjną – jak się potem okazało – wiadomość o tym, że sowieckie czołgi są już na przedmieściach Pragi. Ta niesprawdzona informacja była jednym z powodów, dla którego wahający się jeszcze „Bór” podjął ostatecznie decyzję, że powstanie wybuchnie 1 sierpnia.

Przebieg kluczowej narady 31 lipca i podjętej wówczas decyzji o wybuchu Powstania Warszawskiego tak w swoich wspomnieniach przedstawił „Bór” Komorowski: „Tegoż dnia komendant Okręgu Warszawa-Miasto, +Monter+, oczekiwany był w kwaterze głównej o godzinie 6 po południu. Zjawił się niespodziewanie o piątej, z wiadomością, że sowieckie oddziały pancerne wdarły się w przyczółek niemiecki, zdezorganizowały jego obronę i że Radość, Miłosna, Okuniew, Wołomin i Radzymin są już w rękach rosyjskich. Po krótkiej naradzie uznałem, że nadszedł właściwy moment do rozpoczęcia walki o Warszawę”.

Tego samego dnia ok. godz. 19 z gmachu przy ul. Filtrowej 68, gdzie mieściła się konspiracyjna kwatera sztabu dowódcy Okręgu AK Warszawa-Miasto, płk Chruściel „Monter” wysłał zaszyfrowaną wiadomość o godzinie „W”. „Alarm – do rąk własnych Komendantom Obwodów (…). Nakazuję +W+ dnia 1.8. godzina 17. Adres m.p. Okręgu: Jasna nr 22 m. 20 czynny od godziny +W+. Otrzymanie rozkazu natychmiast kwitować” – rozkazywał komendant Okręgu AK Warszawa-Miasto. Godzinę wybuchu powstania o 17.00 Chruściel uzasadniał tym, że w popołudniowym tłoku na ulicach żołnierzom podziemia łatwiej będzie niepostrzeżenie dotrzeć na miejsca zbiórek.

Decyzja gen. Komorowskiego została opublikowana z datą 1 sierpnia w „Biuletynie Informacyjnym” w drugim dniu powstania. „ŻOŁNIERZE STOLICY. Wydałem dziś upragniony przez Was rozkaz do jawnej walki z odwiecznym wrogiem Polski, najeźdźcą niemieckim. Po pięciu blisko latach nieprzerwanej i twardej walki prowadzonej w podziemiach konspiracji stajecie dziś otwarcie z bronią w ręku, by Ojczyźnie przywrócić Wolność i wymierzyć zbrodniarzom niemieckim przykładną karę za terror i zbrodnie dokonane na ziemiach Polski. Warszawa, 1.VIII-1944 r. Dowódca Armii Krajowej (-) BÓR”.

W Powstaniu Warszawskim Chruściel był dowódcą całości walczących sił. 9 września 1944 r. skierował list do dowódcy AK gen. „Bora”, domagając się odwleczenia decyzji kapitulacji. Awansowany został do stopnia generała brygady rozkazem Naczelnego Wodza z 14 września 1944 r. „za wybitne dowodzenie i przykład osobistego męstwa w walkach o Warszawę”.

Antoni Chruściel przed I wojną światową działał w ruchu niepodległościowym; w szeregi odrodzonego Wojska Polskiego trafił w grudniu 1918 r. W kampanii polskiej 1939 r. dowodził 82. Syberyjskim Pułkiem Strzelców. Po kapitulacji twierdzy w Modlinie został wzięty do niewoli i osadzony w niemieckim obozie jenieckim w Działdowie (Soldau); w końcu października tego roku został zwolniony.

Od czerwca 1940 r. Chruściel działał w konspiracji. Należał do zwolenników wybuchu powstania w Warszawie, choć zarazem przestrzegał przed skutkami niedostatku broni i amunicji. W Powstaniu Warszawskim był dowódcą całości walczących sił. Po kapitulacji oddziałów powstańczych przebywał w obozach jenieckich w Niemczech, gdzie uwolniły go oddziały amerykańskie.

Po demobilizacji oddziałów polskich w 1948 r. pozostał na emigracji w Londynie. Od 1956 r. mieszkał w Waszyngtonie; tam też zmarł w 1960 r. W 2004 r. jego prochy zostały przewiezione do Polski i pochowane na Cmentarzu Wojskowym na warszawskich Powązkach. (PAP)

https://dzieje.pl/

mjs/ ls/ skp/

Czytaj dalej
2 komentarze

1 Komentarz

  1. Jack Strong temu

    31 lipca 2023 na 15:03

    W trakcie powstania nasi „bracia” Ukraińcy wymordowali dziesiątki tysięcy cywilów. O gwałtach nie wspomnę…

    • Sierp i Młot ☭ temu

      1 sierpnia 2023 na 08:04

      ⸻Pssst, 🙸ale po co o tym mówić? …, to niedobra jest.🙷

Zostaw odpowiedź

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Ta strona używa Akismet do redukcji spamu. Dowiedz się, w jaki sposób przetwarzane są dane Twoich komentarzy.

WIADOMOŚCI

Przerwa w dostawie wody na prawobrzeżu Świnoujścia

Opublikowano

w dniu

Foto: Pixabay

Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Świnoujściu informuje, że w środę, 9 lipca br., w godzinach od 10:00 do 13:00 nastąpi przerwa w dostawie wody na prawobrzeżnej części miasta.

Utrudnienia związane są z koniecznymi pracami technicznymi na terenie Stacji Uzdatniania Wody „Odra”.

Przerwa obejmie dzielnice: Warszów, Ognica, Karsibór oraz Przytór-Łunowo.

Za wszelkie niedogodności przepraszamy i prosimy mieszkańców o wcześniejsze zabezpieczenie niezbędnej ilości wody.

Czytaj dalej

WIADOMOŚCI

Bezpłatne wakacyjne warsztaty dla dzieci i młodzieży w Świnoujściu

Opublikowano

w dniu

Miejski Dom Kultury w Świnoujściu zaprasza dzieci i młodzież w wieku od 7 do 15 lat na bezpłatne warsztaty wakacyjne. Zajęcia odbywają się przez całe wakacje, od poniedziałku do piątku, w godzinach od 9.00 do 14.00.

Wakacyjne warsztaty to propozycja dla tych, którzy lato spędzają w mieście i chcą ciekawie wykorzystać ten czas. Zajęcia mają charakter twórczy i rozwijający. Uczestnicy będą mogli spróbować swoich sił w różnych dziedzinach sztuki, a także poznać nowych ludzi i aktywnie spędzić czas.

W programie znalazły się warsztaty plastyczne, graficzne, rzeźbiarskie, a także zajęcia z projektowania w grze Minecraft oraz warsztaty z bursztynu. Każda z propozycji rozwija inne umiejętności – od zdolności manualnych po logiczne myślenie i współpracę w grupie. Wszystkie zajęcia prowadzą doświadczeni instruktorzy, a warsztaty odbywają się w bezpiecznym i przyjaznym środowisku.

Zapisy na warsztaty rozpoczną się w poniedziałek, 30 czerwca, i będą prowadzone telefonicznie w godzinach od 11.00 do 14.00. Chętni powinni zadzwonić do pracowni plastycznych pod numer 91 885 41 19. Liczba miejsc jest ograniczona, a o udziale decyduje kolejność zgłoszeń.

Szczegółowy plan zajęć można znaleźć na stronie internetowej Miejskiego Domu Kultury w Świnoujściu.

Czytaj dalej

WIADOMOŚCI

Incydent z udziałem konia. Dorożkarz posłuchał zaleceń lekarza weterynarii

Opublikowano

w dniu

Na ulicy Słowackiego w Świnoujściu doszło w poniedziałek do zdarzenia, które zaniepokoiło przechodniów. Koń ciągnący dorożkę potknął się i przewrócił na jezdnię. Dzięki szybkiej reakcji woźnicy i służb, sytuację udało się bezpiecznie opanować. Zwierzę o własnych siłach wstało i zostało natychmiast przebadane przez weterynarza. Po oględzinach koń otrzymał zalecenie kilkudniowego odpoczynku.

Wydarzenie, choć zakończone szczęśliwie, ponownie wywołało w Świnoujściu publiczną dyskusję o przyszłość dorożek.

Rosnąca wrażliwość i zrozumiałe obawy

Nie jest tajemnicą, że świadomość dotycząca dobrostanu zwierząt w ostatnich latach znacznie wzrosła. Świnoujście również podąża w tym kierunku. Po wcześniejszych incydentach z udziałem koni, wielu mieszkańców i turystów przygląda się pracy dorożkarzy z dużą uwagą. Zdarzenia takie jak to z poniedziałku budzą naturalne emocje – troskę o zdrowie zwierząt, a czasem również gniew czy bezradność.

Warto jednak podkreślić, że nie każde zdarzenie oznacza zaniedbanie. Konie, podobnie jak ludzie, mogą się potknąć i upaść – to część życia, choć niepokojąca, nie zawsze wynikająca z błędu człowieka.

Dorożkarze: odpowiedzialność i współpraca

Właściciele dorożek w Świnoujściu przyznają, że rozumieją coraz większą wrażliwość społeczną. Zaznaczają jednocześnie, że zwierzęta są pod stałą opieką weterynaryjną, mają zapewnione odpowiednie warunki pracy oraz odpoczynku. Co ważne – środowisko dorożkarskie samo wprowadziło zasady mające chronić konie, w tym zakaz pracy w upale powyżej 25 stopni Celsjusza. Dorożkarze współpracują ze strażą miejską oraz służbami weterynaryjnymi i nie uchylają się od kontroli.

Przez lata liczba dorożek w Świnoujściu zmniejszyła się znacząco – z ponad 100 do zaledwie 13. Dziś to działalność niszowa.

Czy można pogodzić wszystkich?

W przestrzeni publicznej coraz częściej pojawiają się głosy, że Świnoujście – nowoczesne, przyjazne zwierzętom miasto – powinno całkowicie zrezygnować z dorożek. Z drugiej strony są mieszkańcy, którzy mówią, że można zachować równowagę z poszanowaniem zwierząt, ale bez skrajnych ograniczeń.

Dobrze, że w Świnoujściu dorożkarze nie zamykają się na dialog i gotowi są współpracować ze służbami oraz organizacjami prozwierzęcymi. Ostatnie wydarzenia związane z dorożkami powinny skłonić do spokojnej, merytorycznej rozmowy, a nie do pochopnych sądów. Właściciele koni i miłośnicy zwierząt – mają prawo być wysłuchani.

Dialog i wspólne wypracowanie rozwiązań to droga, która może pogodzić troskę o zwierzęta, szacunek dla ludzi, którzy z dorożek żyją, oraz potrzeby nowoczesnego miasta.

Czytaj dalej

WIADOMOŚCI

Od dziś kontrole na granicy z Niemcami. W Świnoujściu bez utrudnień

Opublikowano

w dniu

Foto: Wojciech Basałygo

Od północy, 7 lipca, na przejściach granicznych z Niemcami w województwie zachodniopomorskim obowiązują kontrole graniczne. Funkcjonariusze Straży Granicznej prowadzą je w sposób wyrywkowy, aby ograniczyć utrudnienia w ruchu. Wytypowane pojazdy są zatrzymywane, a podróżni zmierzający do Polski proszeni o okazanie dokumentów.

Przypominamy – wybierając się do Niemiec, należy mieć przy sobie paszport lub dowód osobisty. Kontrole prowadzą również niemieckie służby graniczne.

W Świnoujściu granicę można przekraczać w czterech miejscach: Świnoujście – kanał torfowy, Świnoujście – Garz, Świnoujście – Ahlbeck oraz Świnoujście – promenada.

Podróżując samochodem, należy zwracać uwagę na ograniczenia prędkości i zmienioną organizację ruchu w rejonie przejść granicznych.

Czytaj dalej

WIADOMOŚCI

Nadzwyczajna sesja Rady Miasta Świnoujście o terminalu kontenerowym

Opublikowano

w dniu

Foto: Wojciech Basałygo

Na czwartek, 10 lipca 2025 roku, zaplanowano XXI Nadzwyczajną sesję Rady Miasta Świnoujście IX kadencji. Obrady rozpoczną się o godzinie 12:00 w sali nr 1 Urzędu Miasta przy ul. Wojska Polskiego 1/5. Sesja została zwołana na wniosek Prezydenta Miasta i zapowiada się jako jedno z ważniejszych spotkań w tym roku.

Porządek obrad obejmuje dwie uchwały, a jedna z nich przyciąga największą uwagę opinii publicznej. Radni podejmą kluczową uchwałę dotyczącą analizy skutków budowy głębokowodnego terminalu kontenerowego w porcie zewnętrznym w Świnoujściu.

To właśnie ten projekt – od miesięcy wzbudzający emocje zarówno wśród mieszkańców, przedsiębiorców, jak i organizacji ekologicznych – będzie najważniejszym tematem nadzwyczajnej sesji. Radni otrzymali do rozpatrzenia kompleksowy dokument, który zawiera analizę oddziaływania inwestycji na gospodarkę, życie społeczne, środowisko naturalne oraz transport.

Decyzje, które zapadną podczas czwartkowego posiedzenia, mogą mieć długofalowe konsekwencje nie tylko dla rozwoju gospodarczego miasta, ale również dla jego mieszkańców i środowiska.

Porządek obrad XXI Nadzwyczajnej sesji Rady Miasta Świnoujście:
1. Sprawy regulaminowe
2. Podjęcie uchwały zmieniającej uchwałę w sprawie uchwalenia budżetu Gminy Miasto Świnoujście na rok 2025
3. Podjęcie uchwały w sprawie przyjęcia analizy i oceny skutków budowy głębokowodnego terminalu kontenerowego w porcie zewnętrznym w Świnoujściu, obejmującej oddziaływanie inwestycji w zakresie gospodarczym, społecznym, środowiskowym i transportowym, wraz z rekomendacjami
4. Zamknięcie obrad

Sesja ma charakter otwarty i mieszkańcy będą mogli w niej uczestniczyć.

Załączniki można pobrać ze strony: https://www.swinoujscie.pl/pl/news/content/21313

Czytaj dalej

WIADOMOŚCI

Pierwsze takie wakacje w Świnoujściu! Dzieci na półkoloniach pełnych przygód

Opublikowano

w dniu

Tego lata w Świnoujściu zorganizowano coś, czego wcześniej w naszym mieście nie było – miejskie półkolonie dla dzieci. To nowa forma wakacyjnego wypoczynku, która od razu spotkała się z dużym zainteresowaniem i bardzo pozytywnym odbiorem. Już pierwszy turnus pokazał, jak bardzo taka inicjatywa była potrzebna. Dzieci mogą spędzać wakacje aktywnie, twórczo i bezpiecznie – blisko domu, ale z dala od nudy, pod opieką wykwalifikowanej kadry.

Półkolonie odbywają się w trzech dwutygodniowych turnusach: od 30 czerwca do 11 lipca, od 14 do 25 lipca oraz od 28 lipca do 8 sierpnia. W organizację zaangażowały się cztery świnoujskie szkoły podstawowe – SP nr 1 i SP nr 4 (lewobrzeże) oraz SP nr 2 i SP nr 9 (prawobrzeże). Nad dziećmi czuwają doświadczeni nauczyciele ze szkół, co zapewnia wysoki poziom opieki i bezpieczeństwa.

Już pierwszy turnus, który trwa od 30 czerwca do 11 lipca, przyciągnął blisko 90 dzieci. Choć uczestnicy są podzieleni na grupy w swoich szkołach, większość zajęć i wycieczek odbywa się wspólnie. Dzięki temu dzieci mają okazję się zintegrować, poznać rówieśników z innych szkół, nawiązać nowe znajomości i budować przyjaźnie. To czas, w którym rozwijają swoje zainteresowania, uczą się współpracy i spędzają wakacje w wartościowy sposób – a rodzice mogą być spokojni o ich komfort i bezpieczeństwo.

Koszt udziału w jednym turnusie to 650 zł. Każdego dnia dzieci otrzymują śniadanie i obiad, a  największym atutem półkolonii jest ich program – różnorodny, ciekawy i dostosowany do potrzeb dzieci w młodszym wieku szkolnym. To połączenie zabawy, edukacji, sportu i profilaktyki –  gry zespołowe, zabawy integracyjne, konkursy plastyczne, sport, wycieczki oraz ciekawe warsztaty edukacyjne.

Ważną częścią półkolonii jest program profilaktyczny, który w przystępny i zrozumiały sposób porusza tematy związane z codziennym życiem dzieci i ich bezpieczeństwem. Uczestnicy biorą udział w warsztatach na temat szacunku i stawiania granic, uczą się rozpoznawania przemocy i tego, jak na nią reagować. Poruszane są również zagadnienia dotyczące cyberprzemocy, hejtu w sieci oraz uzależnień – nie tylko od substancji, ale też od telefonów, tabletów czy słodyczy i napojów energetycznych. Dzieci rozmawiają o tym, jak rozpoznać zagrożenia i jak ich unikać. Uczą się, że aktywność fizyczna to świetna zabawa. W ramach zajęć tworzą swoje własne plany dnia i dowiadują się, jak dobrze i zdrowo spędzać czas wolny.

Poza zajęciami profilaktycznymi na dzieci czeka wiele innych atrakcji. Uczestnicy półkolonii odwiedziły Centrum Słowian i Wikingów w Wolinie, Morskie Centrum Nauki w Szczecinie, Woliński Park Narodowy, Muzeum Przyrodnicze i Zagrodę Żubrów. Biorą udział w seansach filmowych, spotkaniach w bibliotece, pokazach strażackich w OSP Przytór, grach terenowych i zajęciach sportowych – takich jak trening bokserski czy rywalizacje zespołowe. Nie zabraknie też ogniska z pieczeniem kiełbasek oraz zabaw z animatorami.

Letnie półkolonie w Świnoujściu to świetna alternatywa dla wakacyjnych wyjazdów. Dzięki bogatemu programowi, profesjonalnej opiece i przyjaznej atmosferze, dzieci spędzają lato aktywnie, twórczo i w gronie rówieśników. To idealny sposób na radosne i niezapomniane wakacje – tuż za rogiem, w swoim mieście.

Nowa forma letniego wypoczynku w Świnoujściu okazała się strzałem w dziesiątkę. Uśmiechy dzieci, zaangażowanie nauczycieli i pozytywne opinie rodziców pokazują, że takie inicjatywy są potrzebne i warto je kontynuować. Wiele dzieci już nie może się doczekać kolejnych turnusów – a to chyba najlepsza recenzja pierwszych miejskich półkolonii w naszym mieście.

Źródło: Biuro Informacji i Konsultacji Społecznych, Urząd Miasta Świnoujście

Czytaj dalej
Reklama
Reklama
Reklama „sofa"

OGŁOSZENIA DROBNE

Najczęściej czytane

© Copyright 2023, Wszelkie prawa zastrzeżone | swinoujskie.info | Red Top Media | ul. Cyfrowa 6, 71-441 Szczecin | Napisz do nas: redakcja@swinoujskie.info lub zadzwoń 510 555 524