Połącz się z nami
„uznamska

WIADOMOŚCI

79 lat temu dowódca AK gen. T. Komorowski „Bór” wydał decyzję o rozpoczęciu powstania w Warszawie

Opublikowano

w dniu

Foto: PAP/Reprodukcja Jakub Grelowski

79 lat temu, 31 lipca 1944 r., dowódca AK gen. Tadeusz Komorowski „Bór” wydał komendantowi Okręgu AK Warszawa-Miasto płk. Antoniemu Chruścielowi „Monterowi” decyzję o rozpoczęciu 1 sierpnia 1944 r. powstania. „Po pięciu blisko latach nieprzerwanej i twardej walki prowadzonej w podziemiach konspiracji stajecie dziś otwarcie z bronią w ręku” – głosiło wezwanie.

O podjęciu walk w stolicy zadecydowano 21 lipca 1944 r. na spotkaniu generałów Tadeusza Komorowskiego „Bora”, Leopolda Okulickiego „Niedźwiadka” i Tadeusza Pełczyńskiego „Grzegorza”.

Przez kilka następnych dni trwały konsultacje wewnątrz Komendy Głównej AK, której stanowisko przedstawiono następnie Janowi S. Jankowskiemu, Delegatowi Rządu na Kraj, w celu uzyskania jego akceptacji. Odbyło się także w tym czasie posiedzenie Rady Jedności Narodowej, na którym opowiedziano się za opanowaniem Warszawy przed wkroczeniem do niej Armii Czerwonej.

25 lipca 1944 r. gen. Komorowski wysłał do Londynu depeszę skierowaną do Naczelnego Wodza gen. Kazimierza Sosnkowskiego, w której stwierdzał: „Jesteśmy gotowi w każdej chwili do walki o Warszawę. Przybycie do tej walki Brygady Spadochronowej będzie miało olbrzymie znaczenie polityczne i taktyczne. Przygotujcie możliwość bombardowania na nasze żądanie lotnisk pod Warszawą. Moment rozpoczęcia walki zamelduję”.

Tego samego dnia Rada Ministrów wydała uchwałę, w której upełnomocniła Delegata Rządu „do powzięcia wszystkich decyzji wymaganych tempem ofensywy radzieckiej, w razie konieczności bez uprzedniego porozumienia się z Rządem”. Dzień później premier Stanisław Mikołajczyk polecił ministrowi spraw wewnętrznych przesłać do kraju informację o tym, iż: „Na posiedzeniu Rządu RP zgodnie zapadła uchwała upoważniająca Was do ogłoszenia powstania w momencie przez was wybranym”.

Premier Mikołajczyk, udający się pod koniec lipca na rozmowy ze Stalinem, liczył, że ewentualny wybuch powstania w stolicy wzmocni jego pozycję negocjacyjną wobec Sowietów.

Opinii premiera nie podzielał Naczelny Wódz gen. Kazimierz Sosnkowski, który uważał, że w zaistniałej sytuacji, zbrojne powstanie pozbawione jest politycznego sensu i w najlepszym przypadku zmieni jedną okupację na drugą. W depeszy do gen. Komorowskiego z 25 lipca 1944 r. stwierdzał m.in. „W obliczu szybkich postępów okupacji sowieckiej na terytorium kraju trzeba dążyć do zaoszczędzenia substancji biologicznej narodu w obliczu podwójnej groźby eksterminacji”. Gen. Sosnkowski, jako Naczelny Wódz, nie podjął jednak jednoznacznej decyzji zabraniającej rozpoczęcia powstania.

31 lipca po południu dowódca AK gen. Tadeusz Komorowski „Bór” spotkał się z płk. Antonim Chruścielem, który przekazał „Borowi” nieprecyzyjną – jak się potem okazało – wiadomość o tym, że sowieckie czołgi są już na przedmieściach Pragi. Ta niesprawdzona informacja była jednym z powodów, dla którego wahający się jeszcze „Bór” podjął ostatecznie decyzję, że powstanie wybuchnie 1 sierpnia.

Przebieg kluczowej narady 31 lipca i podjętej wówczas decyzji o wybuchu Powstania Warszawskiego tak w swoich wspomnieniach przedstawił „Bór” Komorowski: „Tegoż dnia komendant Okręgu Warszawa-Miasto, +Monter+, oczekiwany był w kwaterze głównej o godzinie 6 po południu. Zjawił się niespodziewanie o piątej, z wiadomością, że sowieckie oddziały pancerne wdarły się w przyczółek niemiecki, zdezorganizowały jego obronę i że Radość, Miłosna, Okuniew, Wołomin i Radzymin są już w rękach rosyjskich. Po krótkiej naradzie uznałem, że nadszedł właściwy moment do rozpoczęcia walki o Warszawę”.

Tego samego dnia ok. godz. 19 z gmachu przy ul. Filtrowej 68, gdzie mieściła się konspiracyjna kwatera sztabu dowódcy Okręgu AK Warszawa-Miasto, płk Chruściel „Monter” wysłał zaszyfrowaną wiadomość o godzinie „W”. „Alarm – do rąk własnych Komendantom Obwodów (…). Nakazuję +W+ dnia 1.8. godzina 17. Adres m.p. Okręgu: Jasna nr 22 m. 20 czynny od godziny +W+. Otrzymanie rozkazu natychmiast kwitować” – rozkazywał komendant Okręgu AK Warszawa-Miasto. Godzinę wybuchu powstania o 17.00 Chruściel uzasadniał tym, że w popołudniowym tłoku na ulicach żołnierzom podziemia łatwiej będzie niepostrzeżenie dotrzeć na miejsca zbiórek.

Decyzja gen. Komorowskiego została opublikowana z datą 1 sierpnia w „Biuletynie Informacyjnym” w drugim dniu powstania. „ŻOŁNIERZE STOLICY. Wydałem dziś upragniony przez Was rozkaz do jawnej walki z odwiecznym wrogiem Polski, najeźdźcą niemieckim. Po pięciu blisko latach nieprzerwanej i twardej walki prowadzonej w podziemiach konspiracji stajecie dziś otwarcie z bronią w ręku, by Ojczyźnie przywrócić Wolność i wymierzyć zbrodniarzom niemieckim przykładną karę za terror i zbrodnie dokonane na ziemiach Polski. Warszawa, 1.VIII-1944 r. Dowódca Armii Krajowej (-) BÓR”.

W Powstaniu Warszawskim Chruściel był dowódcą całości walczących sił. 9 września 1944 r. skierował list do dowódcy AK gen. „Bora”, domagając się odwleczenia decyzji kapitulacji. Awansowany został do stopnia generała brygady rozkazem Naczelnego Wodza z 14 września 1944 r. „za wybitne dowodzenie i przykład osobistego męstwa w walkach o Warszawę”.

Antoni Chruściel przed I wojną światową działał w ruchu niepodległościowym; w szeregi odrodzonego Wojska Polskiego trafił w grudniu 1918 r. W kampanii polskiej 1939 r. dowodził 82. Syberyjskim Pułkiem Strzelców. Po kapitulacji twierdzy w Modlinie został wzięty do niewoli i osadzony w niemieckim obozie jenieckim w Działdowie (Soldau); w końcu października tego roku został zwolniony.

Od czerwca 1940 r. Chruściel działał w konspiracji. Należał do zwolenników wybuchu powstania w Warszawie, choć zarazem przestrzegał przed skutkami niedostatku broni i amunicji. W Powstaniu Warszawskim był dowódcą całości walczących sił. Po kapitulacji oddziałów powstańczych przebywał w obozach jenieckich w Niemczech, gdzie uwolniły go oddziały amerykańskie.

Po demobilizacji oddziałów polskich w 1948 r. pozostał na emigracji w Londynie. Od 1956 r. mieszkał w Waszyngtonie; tam też zmarł w 1960 r. W 2004 r. jego prochy zostały przewiezione do Polski i pochowane na Cmentarzu Wojskowym na warszawskich Powązkach. (PAP)

https://dzieje.pl/

mjs/ ls/ skp/

Czytaj dalej
2 komentarze

1 Komentarz

  1. Jack Strong temu

    31 lipca 2023 na 15:03

    W trakcie powstania nasi „bracia” Ukraińcy wymordowali dziesiątki tysięcy cywilów. O gwałtach nie wspomnę…

    • Sierp i Młot ☭ temu

      1 sierpnia 2023 na 08:04

      ⸻Pssst, 🙸ale po co o tym mówić? …, to niedobra jest.🙷

Zostaw odpowiedź

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Ta strona używa Akismet do redukcji spamu. Dowiedz się, w jaki sposób przetwarzane są dane Twoich komentarzy.

WIADOMOŚCI

Pożar w dawnym Domu Rybaka

Opublikowano

w dniu

W sobotni wieczór strażacy ze Świnoujścia interweniowali przy pożarze w opuszczonym budynku dawnego Domu Rybaka przy placu Rybaka, w bezpośrednim sąsiedztwie muzeum. Ogień pojawił się wewnątrz obiektu, który od lat pozostaje niezagospodarowany. Dzięki szybkiej reakcji służb pożar został ugaszony, zanim rozprzestrzenił się na większą część budynku.

Na szczęście nikt nie ucierpiał, jednak zdarzenie ponownie zwróciło uwagę na fatalny stan techniczny obiektu oraz brak jego właściwego zabezpieczenia. Opuszczony Dom Rybaka od dawna budzi niepokój mieszkańców i przedsiębiorców z tej części miasta.

Brak nadzoru, łatwy dostęp do wnętrza budynku oraz zalegające w środku materiały sprzyjają pożarom, często wywołanym przez osoby postronne. Sobotnia akcja gaśnicza nie była pierwszą interwencją służb w tym miejscu.

Historia Domu Rybaka jest dla Świnoujścia ważna – przez lata był to obiekt tętniący życiem, związany z morską tożsamością miasta. Dziś jednak budynek popada w coraz większą ruinę. Odpadające fragmenty elewacji, zniszczone wnętrza i brak zabezpieczeń sprawiają, że stanowi on realne zagrożenie nie tylko pożarowe, ale również budowlane.

Jak ustaliliśmy, właściciel obiektu po raz kolejny zostanie wezwany do jego zabezpieczenia. Chodzi m.in. o uniemożliwienie dostępu osób trzecich oraz zabezpieczenie konstrukcji. Jeśli zalecenia nie zostaną wykonane, właściciel musi liczyć się z konsekwencjami, w tym z mandatem.

Czytaj dalej

WIADOMOŚCI

Świąteczny Jarmark na Placu Rybaka. Zagrają Brathanki

Opublikowano

w dniu

Od niedzieli w samym centrum Świnoujścia trwa Jarmark Bożonarodzeniowy. Wydarzenie po raz pierwszy zorganizowano na Placu Rybaka. Organizatorzy zapowiadają, że przez cały tydzień mieszkańcy i turyści będą mogli zanurzyć się w świątecznej atmosferze, korzystając z licznych atrakcji, zakupów oraz wydarzeń towarzyszących.

Codziennie od rana do wieczora na Placu Rybaka działają drewniane domki wystawców. Pojawili się w nich zarówno lokalni rzemieślnicy, jak i producenci regionalnych przysmaków. Są także animacje dla dzieci, karuzela wenecka, fotościanka.

Najważniejszym dniem tegorocznego jarmarku będzie sobota, 20 grudnia. O godzinie 17.00 rozpocznie się część finałowa wydarzenia, której kulminacją będzie koncert zespołu Brathanki. Grupa, znana ze swoich folkowych brzmień i energetycznych występów, wystąpi na Placu Rybaka po raz pierwszy. Organizatorzy spodziewają się dużego zainteresowania koncertem, który zakończy tegoroczną edycję jarmarku.

Ostatni dzień wydarzenia przypadnie na niedzielę, 21 grudnia. Będzie to okazja do zrobienia ostatnich świątecznych zakupów i pożegnania wystawców. W drewnianych domkach pojawią się tradycyjne wypieki, dekoracje i rękodzieło, a także lokalne produkty spożywcze.

W tegorocznym jarmarku weźmie udział kilkudziesięciu wystawców. W ofercie znajdą się między innymi czapki z angory, galanteria skórzana, świąteczne skarpety, szklane bombki, wianki, sery góralskie i korycińskie, rzemieślnicze świece sojowe, dekoracje z drewna i żywicy, ceramika artystyczna, wyroby z bursztynu, produkty z dziczyzny, pieczywo, ciasta, ozdoby z gipsu polimerowego, pierniki oraz świąteczne słodycze. Nie zabraknie również stoisk z gorącą czekoladą, zimowymi napojami, pierogami, daniami rybnymi oraz bogatą ofertą miodów, win i tradycyjnych grzańców. Wędliny, ryby z lokalnej wędzarni oraz ciepłe dania kuchni polskiej dopełnią gastronomiczną część wydarzenia.

Wstęp na wszystkie wydarzenia pozostaje bezpłatny.

Źródło: BiK, UM Świnoujście

Czytaj dalej

WIADOMOŚCI

Świnoujskie karate na światowym podium. Złoto i brąz na Mistrzostwach Świata w Rijadzie

Opublikowano

w dniu

Zawodnicy karate ze Świnoujścia odnieśli znaczący sukces na arenie międzynarodowej podczas Mistrzostw Świata Karate Kyokushin, które odbyły się w Rijadzie w Arabii Saudyjskiej. Reprezentując Polskę, potwierdzili wysoką pozycję świnoujskiego karate na sportowej mapie kraju i świata.

Największy sukces odniosła Sensei Magdalena Ilczuk, świnoujścianka i była radna miasta, która zdobyła tytuł Mistrzyni Świata w konkurencji kata Masters. Tym samym powtórzyła swój ubiegłoroczny triumf z mistrzostw świata w Tokio. Kolejny medal do dorobku świnoujskiej ekipy dołożyła Aleksandra Karpuk, zdobywając brązowy medal w kata seniorów. Do srebra zabrakło jej zaledwie 0,1 punktu. Zawodniczka ma na swoim koncie również wcześniejsze tytuły mistrzyni świata, Europy i Polski – zarówno w kumite, jak i w kata.

Sukcesy zawodniczek są również potwierdzeniem wysokiego poziomu szkoleniowego. Gratulacje należą się trenerowi Pawłowi Sujce, pod którego okiem świnoujscy karatecy od lat osiągają znakomite wyniki.

Czytaj dalej

WIADOMOŚCI

GAZ-SYSTEM z nową, certyfikowaną usługą w Terminalu LNG w Świnoujściu

Opublikowano

w dniu

Foto: GAZ-SYSTEM

Od grudnia 2025 roku GAZ-SYSTEM, operator Terminala LNG w Świnoujściu, posiada certyfikat KZR Instytutu Nafty i Gazu, potwierdzający zgodność działalności z wymaganiami Dyrektywy RED w zakresie zrównoważonego rozwoju. 

Dzięki uzyskaniu przez GAZ-SYSTEM certyfikatu KZR (System Krajowego Zrównoważonego Rozwoju) Instytutu Nafty i Gazu – Państwowego Instytutu Badawczego (INiG), spółka rozszerza ofertę Terminala LNG w Świnoujściu o nową usługę wydawania poświadczeń zrównoważoności (PoS – Proof of Sustainability). Usługa obejmuje wolumeny LNG procesowane w ramach usług regazyfikacji oraz usług dodatkowych.
– Uzyskanie certyfikatu oznacza dołączenie spółki do zrównoważonego łańcucha dostaw surowców wykorzystywanych do produkcji biopaliw, biopłynów oraz paliw z biomasy, w tym biometanu i bioLNG. Dzięki temu infrastruktura, która dziś odpowiada za bezpieczeństwo dostaw gazu, staje się również elementem długofalowej transformacji energetycznej, umożliwiając obsługę paliw odnawialnych takich jak bioLNG czy biometan – zaznaczyła Elżbieta Kramek, wiceprezes GAZ-SYSTEM.

Wdrożenie certyfikacji KZR INiG oraz usługi PoS wpisuje się w działania GAZ-SYSTEM na rzecz transformacji energetycznej. Rozwiązania te umożliwiają wykorzystanie infrastruktury Terminala LNG nie tylko w obecnym modelu funkcjonowania rynku gazu, lecz także w kontekście paliw odnawialnych i niskoemisyjnych, takich jak bioLNG i biometan. Dzięki temu Terminal wspiera dekarbonizację sektora energetycznego i transportowego, pełniąc rolę pomostu pomiędzy tradycyjnymi nośnikami energii a gospodarką niskoemisyjną.

Usługa wydawania poświadczeń zrównoważoności będzie usługą komplementarną wobec regazyfikacji oraz usług dodatkowych oferowanych w Terminalu LNG w Świnoujściu. Poświadczenia będą wydawane zgodnie z zasadami funkcjonowania łańcucha zrównoważonego rozwoju, wspierając klientów GAZ-SYSTEM w realizacji strategii ESG oraz długoterminowych celów transformacji energetycznej.

Nowa usługa PoS ułatwia użytkownikom Terminala realizację celów klimatycznych oraz spełnianie wymogów regulacyjnych wynikających z Dyrektywy RED i innych ram unijnych w ramach przejrzystych i podlegających audytom procesów.

Proces certyfikacji poprzedziły intensywne prace interdyscyplinarnego zespołu GAZ-SYSTEM, obejmujące przygotowanie i wdrożenie wymaganych regulacji wewnętrznych oraz wybór akredytowanej jednostki certyfikującej. Audyt zgodności został przeprowadzony przez Bureau Veritas Polska Sp. z o.o. i zakończył się pozytywnym wynikiem.

Informacje dodatkowe:
System KZR INiG jest uznanym międzynarodowo, dobrowolnym i globalnym systemem certyfikacji zrównoważonej produkcji biopaliw, biopłynów oraz surowców, zarządzanym przez Instytut Nafty i Gazu – Państwowy Instytut Badawczy. System ten jest w pełni zgodny z Dyrektywą RED i umożliwia potwierdzenie spełnienia kryteriów zrównoważonego rozwoju na rynkach krajowych i międzynarodowych.

Dyrektywa RED (Renewable Energy Directive) to dyrektywa Unii Europejskiej określająca ramy prawne dla rozwoju i wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych na terenie państw członkowskich. Jej celem jest zwiększanie udziału odnawialnych źródeł energii w końcowym zużyciu energii, ograniczanie emisji gazów cieplarnianych oraz wspieranie transformacji energetycznej. Dyrektywa wprowadza m.in. kryteria zrównoważonego rozwoju i ograniczania emisji dla biopaliw, biopłynów oraz paliw z biomasy, a także obowiązki dotyczące certyfikacji i raportowania w całym łańcuchu dostaw, zapewniając przejrzystość i porównywalność danych na poziomie Unii Europejskiej.

Czytaj dalej

WIADOMOŚCI

Policja zatrzymała 38-latka podejrzanego o kradzież emblematów samochodowych

Opublikowano

w dniu

Foto: Komenda Miejska Policji w Świnoujściu

Funkcjonariusze Komendy Miejskiej Policji w Świnoujściu szybko zareagowali na pierwsze zgłoszenia dotyczące kradzieży emblematów z pojazdów różnych marek. Po połączeniu sił przez policjantów z Wydziału Prewencji i Wydziału Kryminalnego podejrzany mężczyzna został niemal natychmiast namierzony i zatrzymany.

W trakcie prowadzonych czynności policjanci znaleźli przy 38-latku jeden ze skradzionych emblematów. W międzyczasie do komendy wpłynęła kolejna informacja – tym razem o zniszczeniu pokoju hotelowego, w którym zatrzymany wcześniej przebywał. Mężczyzna przyznał się zarówno do kradzieży, jak i do uszkodzenia mienia.

O dalszym przebiegu sprawy zdecyduje sąd.

Policja dziękuje mieszkańcom za reakcję i przypomina, że każde zgłoszenie ma znaczenie. Jak podkreślają funkcjonariusze, to właśnie wspólna czujność pomaga skutecznie dbać o bezpieczeństwo w mieście.

Czytaj dalej

WIADOMOŚCI

Bohaterom Walki o Niepodległość Rzeczpospolitej

Opublikowano

w dniu

Foto: Robert Ignaciuk

W sobotę, 13 grudnia, w 44. rocznicę wprowadzenia Stanu Wojennego, mieszkańcy Świnoujścia będą mieli okazję wspólnie oddać hołd tym, którzy swoją odwagą i poświęceniem walczyli o wolność i godność Polaków. O godzinie 17.00 na Placu Słowiańskim, przy Pomniku „Bohaterom Walki o Niepodległość Rzeczpospolitej”, odbędzie się symboliczne spotkanie upamiętniające ofiary tamtego dramatycznego okresu.

Organizatorzy zachęcają, by przynieść ze sobą znicze – ich płomień ma stać się cichym, ale wymownym gestem pamięci o ludziach, którzy w imię wartości zapłacili najwyższą cenę.
Z wdzięcznością i pokorą doceniamy odwagę ludzi, którzy złożyli krwawą ofiarę za naszą wolność. Spotykamy się, aby pamiętać i wspólnie uczcić tę rocznicę chwilą refleksji — podkreśla Karolina Romańska, Sekretarz PO RP w Świnoujściu.

Stan Wojenny, wprowadzony 13 grudnia 1981 roku, na wiele miesięcy sparaliżował życie społeczne i polityczne w Polsce. Represje dotknęły tysiące osób, a dla wielu rodzin tamte wydarzenia pozostały bolesnym wspomnieniem. Dzisiejsze obchody mają przypominać, jak wysoka była cena, którą zapłacili uczestnicy tamtych zrywów, oraz jak ważna jest troska o wolność i demokrację.

Czytaj dalej
Reklama
Reklama
Reklama „sofa"

OGŁOSZENIA DROBNE

Najczęściej czytane

© Copyright 2023, Wszelkie prawa zastrzeżone | swinoujskie.info | Red Top Media | ul. Cyfrowa 6, 71-441 Szczecin | Napisz do nas: redakcja@swinoujskie.info lub zadzwoń 510 555 524