Połącz się z nami

WIADOMOŚCI

Budowa jednego z najnowocześniejszych tuneli na świecie dobiega końca

Opublikowano

11 miesięcy temu

w dniu

Foto: Tunel w Świnoujściu

Otwarcie tunelu już lada moment. Obecnie trwają testy i sprawdzane są systemy m.in. przeciwpożarowy czy wentylacyjny. Ostatnim pracom na budowie przyglądał się  Minister Infrastruktury Andrzej Adamczyk oraz Prezydent Świnoujścia Janusz Żmurkiewicz. Towarzyszyli im również Wojewoda Zachodniopomorski Zbigniew Bogucki, dyrektor szczecińskiego oddziału GDDKiA Łukasz Lendner, dyrektor Gülermak Polska Bülent Özdemir oraz dyrektor kontraktu z firmy PORR Piotr Flisiak. 

– Budowa jednego z najnowocześniejszych tuneli na świecie dobiega końca. To spełnienie marzeń wielu pokoleń mieszkańców Świnoujścia. Chciałbym podziękować wszystkim, którzy zostawili tu część swojego życia – wszystkim operatorom maszyn, specjalistom, inżynierom. Tunel staje się faktem. Już tylko tygodnie, dni, dzielą nas od momentu, w którym zacznie służyć nie tylko mieszkańcom, ale i przyjezdnym – mówił Minister Infrastruktury, Andrzej Adamczyk.

Z wykonanych prac cieszył się także Prezydent Świnoujścia Janusz Żmurkiewicz: – My, mieszkańcy Świnoujścia, możemy patrzeć z optymizmem w przyszłość. Jesteśmy coraz bliżej celu. Chciałbym podziękować wszystkim osobom zaangażowanym w tę budowę. Już niedługo spotkamy się, aby otworzyć tunel – gdy zostaną wykonane wszystkie niezbędne prace, kiedy otrzymamy wszystkie dokumenty.

Powstający pod cieśniną Świny tunel jest jednorurowy. W każdym kierunku będzie po jednym pasie ruchu o szerokości 3,5 metra oraz pasy awaryjne po około 2 metry szerokości. Głównym Inwestorem jest Gmina Miasto Świnoujście. Inwestorem zastępczym Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział Szczecin. Wykonawcą jest konsorcjum PORR/Gülermak. Nadzór nad projektem pełni SWECO/Lafrentz. Całkowity koszt inwestycji to ponad 900 milionów złotych, z czego prawie 775,7 milionów to dofinansowanie z Unii Europejskiej (85 procent). Resztę, inwestor Gmina Miasto Świnoujście, dokłada z własnego budżetu.

Powiązane tematy:
Czytaj dalej
50 komentarzy

1 Komentarz

  1. Tomek temu

    10 czerwca 2023 na 13:56

    Brawo PiS. Tam gdzie po, psl i inne lewaki tam bieda. Najpierw ekonomia a relacje między ludźmi się ułożą. Same relacje nie wystarczą są dobre dla jalowych historyków.

    Odpowiedz

  2. Jendrek35 temu

    10 czerwca 2023 na 00:17

    W 1996 miasto Świnoujście zleciło stworzenie dokumentacji i projektu przeprawy tunelem łącząc wyspę Wolin i uznam.czyli za Kwaśniewskiego. W 2010 roku taki projekt był już gotowy do w wdrożenia w życie.wiec nie rozumiem tu tutejszego sporu.pozdrawiam tych co czerpią wiedzę z Wiadomości.

    Odpowiedz

  3. medart temu

    9 czerwca 2023 na 15:56

    Moim skromnym zdaniem…. Tylko czekać, aż kościółkowi zaświadcza palcami swemi że cud tu się wydarzył i trzeba podziękować panience i kościoły po obu stronach postawić. Gdzie dwóch się bije tam kościół korzysta.

    Odpowiedz

    • Anonim temu

      11 czerwca 2023 na 12:35

      Proponuję zmienić dilera bo szajs Ci sprzedaje.

      Odpowiedz

  4. Mirek temu

    8 czerwca 2023 na 19:34

    Będzie rządziła po to zobaczycie jakie inwestycje będą!!!! Zero. Skasują wszystko pod pretekstem ekologii megalomanii i braku kasy!!! Terminal a Świnoujsciu nie powstanie bo ekologia i nie można pogłębić toru wodnego. CPK stop!! Elektrownie atomowe stop bo Niemcy ich u nas nie chcą. Turównież zamknięty. Port Elbląg juz jest blokowany. Orlen sprzedadzą Niemcom i przejmą wiatraki.Zapomnijcie o inwestycjach!!!

    Odpowiedz

    • KW temu

      10 czerwca 2023 na 23:10

      Orlen już sprzedali. Chińczykom. I to jeszcze przed zmianą władzy 😛

      Odpowiedz

  5. slawomir obuchowicz temu

    7 czerwca 2023 na 22:27

    Brawo PIS.Jedyna partia godna zaufania.

    Odpowiedz

  6. Kris temu

    7 czerwca 2023 na 20:17

    Ludzie uszy wiedna jak sie was czyta jedni na drugich a tak naprawde to ani pis ani tusk nic nie dal tylko unia dala wiec tepaki czytajcie ze zrozumieniem a co do sieci gsm da rade zyc przez te pare minut przejazdu czy moze te wszystkie tepaki zabladza w tunelu bez nawigacji 😁

    Odpowiedz

    • Malec temu

      8 czerwca 2023 na 17:25

      Co to znaczy „Unia dała”, skąd unia ma pieniądze?

      Odpowiedz

      • KW temu

        10 czerwca 2023 na 23:11

        A rząd, to skąd ma?

        Odpowiedz

  7. Poz temu

    7 czerwca 2023 na 18:42

    Najnowocześniejsze to są autostrady Tuska i Kulczyka bo były najdroższe w Europie i do tej pory są zatłoczone, remontowane i poszerzane. No i omijane przez kierowców bo bardzo drogie. No i rekordowa ilość firm została doprowadzona do bankructwa. Drugi CUD Tuska to podobna „budowa” gazoportu, potem budowa tuskowej elektrowni jądrowej i sławnej oczyszczalni Czajka

    Odpowiedz

    • Jacek Chrzanowski temu

      8 czerwca 2023 na 01:04

      Na czym polega nowoczesność tego tunelu? Widziałem dużo większe,bezpieczniejsze i bardziej bezpieczne w Norwegii, Szwajcarii.

      Odpowiedz

    • WIT temu

      8 czerwca 2023 na 13:00

      Prawda jest taka że gdyby po rządziło nie było by tunelu ale były by pieniądze z kpo tylko nikt by ich nie widział.

      Odpowiedz

    • BRAWO MY temu

      9 czerwca 2023 na 09:51

      To jest typowa narracja pisowska – żenada.

      Odpowiedz

  8. Mariusz temu

    7 czerwca 2023 na 15:01

    Jak zwykle pseudo wyborcy opozycji muszą narzekać. Ja mam gdzieś nasza politykę, ale to jednak za obecnego rządu wybudowano ten tunel. No i mam nadzieję, że czciciele Tuska będą tunel omijać szerokim łukiem. Dlatego, że oni wszystko to co budowane jest za PISu krytykują i zawsze znajdują coś na NIE, obrzydzajac wszystko, dosłownie wszystko.

    Odpowiedz

    • Anonim temu

      7 czerwca 2023 na 19:52

      W dużej części za pieniądze tej znienawidzonej i okropnej Unii

      Odpowiedz

      • Mariusz temu

        7 czerwca 2023 na 21:06

        @Anonim
        A ta wspaniala UE to skąd ma kasę? Zrywają z drzew, czy może z unijnych podatków i składek członkowskich, na które i Polska się DOKLADA. Najlepiej powiedzieć, UE daje, ale jeden z drugim już nie pomyśli, skąd oni mają pieniadze Po drugie, za Tuska też Unia dawała kasę, ale jakoś na tak ważna inwestycje nie było pieniędzy. Zresztą sam bardzo często też czytam, że pisiory tylko kradną, i nic nie robią, tylko rujnują kraj, ale jak tak człowiek jeździ po Polsce tak jak ja z racji mojego zawodu, to człowiek na własne oczy widzi mnóstwo inwestycji i to głównie takich, które ruszyły w ostatnich latach. Ale u nas w Polsce ludzie są juz tak zmanipulowani, że jak jest jakaś inwestycja za tych złych pisiorow, to albo jest ciągle narzekanie i wytykanie różnorakich błędów, albo tekst… No przecież to i tak za unijne pieniądze🤦‍♂️ Naprawdę brak słów, jak głupim narodem jesteśmy. Ciągle tylko narzekać. O w tym jesteśmy mistrzami!

        Odpowiedz

      • Polak temu

        7 czerwca 2023 na 21:11

        A unia ma maszynkę do robienia pieniędzy?

        Odpowiedz

    • Rolnik Podlasia temu

      8 czerwca 2023 na 17:27

      Tusk wybudował:1200km autostrad. 1100przedszkoli i żłobków. 800stadionów Orlików, terminal gazowy w Świnoujściu i 2000 000 milony mieszkań. A PiSuary zbudowały rów melioracyjny na Mierzei którym nie przepłynęła ani jedna barka, a tunel w Świnoujściu 9 miesięcy opóźnienia i i na odbiór trzeba jeszcze zaczekać miesiące i za pieniądze Uni

      Odpowiedz

      • Jan temu

        10 czerwca 2023 na 08:40

        Kłamstwa typowego wyznawcy Tuska i TVN.
        Tusk jeśli czegoś nie zepsuł lub nie sprzedał to tylko przez pomyłkę.

        Odpowiedz

    • Anonim temu

      9 czerwca 2023 na 12:02

      Był Tuskobus może być Tuskoprom dla tych co on się nie podoba

      Odpowiedz

  9. Olo temu

    7 czerwca 2023 na 14:09

    Jeśli w osi jezdni nie ma bariery to tylko czekać na wypadek czołowy . Jak znajdzie się jakiś amator wyprzedzania po alkoholu . Lub zacznie awaryjnie hamować na drugim pasie.

    Odpowiedz

  10. Sceptyk temu

    7 czerwca 2023 na 13:39

    Zadepczą teraz w lecie Świnoujście a ceny poszybują.

    Odpowiedz

  11. Roman temu

    7 czerwca 2023 na 12:28

    „Najnowoczesniejszy” ? Pod jakim względem?
    Ze nikt z inwestorów nie wpuścił tam, żadnego operatora GSM ? I w razie potrzeby nie będzie jak skorzystać z telefonu?

    Odpowiedz

  12. Anonim temu

    7 czerwca 2023 na 10:54

    Oczywiście z Unil nikt nie zostanie dopuszczony do zabrania głosu

    Odpowiedz

  13. Lollo temu

    7 czerwca 2023 na 10:54

    2 rury + kolejowa tak powinno być

    Odpowiedz

    • Anonim temu

      7 czerwca 2023 na 19:51

      Zgadzam się

      Odpowiedz

  14. Mikrofon temu

    7 czerwca 2023 na 10:28

    …ale na otwarcie przyjedzie pan szef rady ministrów i będzie przemawiał a nos już będzie po drugiej stronią Świny.

    Odpowiedz

  15. oczekujący temu

    7 czerwca 2023 na 07:46

    Kiedy zamiast tematów zastępczych podadzą datę otwarcia ?

    Odpowiedz

  16. Anonim temu

    6 czerwca 2023 na 23:46

    Brak sieci pewnikiem dyskwalifikuje z takiego miana,nie uwłaczając budowniczym

    Odpowiedz

  17. Anonim temu

    6 czerwca 2023 na 23:06

    PiS nic tu nie dał

    Odpowiedz

    • Asan temu

      7 czerwca 2023 na 07:59

      Ty sobie wyobraź , że Tusk nie znalazł nigdzie pieniędzy na tę inwestycje. To, że eu wsparło tunel to dobrze. Tym bardziej brawo PiS.

      Odpowiedz

      • Jacek Chrzanowski temu

        8 czerwca 2023 na 00:57

        Czemu brawo PIS ? Rząd dał na tunel tyle samo ,co ja. Brawo ja!

        Odpowiedz

    • Patafizyk temu

      7 czerwca 2023 na 11:43

      A donka wcześniej paraliż złapał!?

      Odpowiedz

  18. Wojciech T. temu

    6 czerwca 2023 na 20:11

    Tunel 1-rurowy będzie najnowocześniejszy na świecie do pierwszego wypadku, oby nie pożaru… Jedynym usprawiedliwieniem tego rozwiązania jest fakt, że inwestorem jest miasto. Ale inwestor zastępczy przynajmniej teoretycznie jest fachowcem i powinien zrobić wszystko, aby włączyć w realizację Państwo i położyć rury dwie (!). Nawet gdyby urządzić tylko dwie jezdnię i potraktować drugą rurę jako rezerwę na przyszłość, bliską przyszłość… Ale GDDKiA to instytucja zadufana i arogancja, a co najgorsze, bezmyślna. Widać to po podszczecińskich rozwiązaniach, jak włączenie z A6 na S3 w Kluczu czy skręt z S3 na S6 pod Goleniowem…

    Odpowiedz

    • IwanGroźny temu

      7 czerwca 2023 na 15:06

      Komentarze IMPOTENTÓW : oni dobrze wiedzą, jak trzeba,ale sami – NIE POTRAFIĄ…..

      Odpowiedz

    • Oby tak dalej temu

      7 czerwca 2023 na 16:05

      No i wiadomo, że bez ujadania PO***ów taki artykuł się nie ostanie. Ale cóż…
      W każdym razie brawo PIS! Kolejna inwestycja dla Polaków, kolejna dotrzymana obietnica. Widać, że to mocna ekipa i ustawiczny potok plwociny nie jest w stanie tego zmienić. Tak trzymać!

      Odpowiedz

    • Sławek temu

      7 czerwca 2023 na 18:15

      Nic straconego. Świat nie kończy się dzisiaj. Zostanie coś do zrobienia dla następców, aby poza krytyką mogli się czymś wykazać

      Odpowiedz

    • Slawek temu

      8 czerwca 2023 na 10:18

      Byłem w Chorwacji. Koło Makarska jest tunel Ściętego Jura ponad 7 km i identycznym przekroju. Internet też tam nie działał. O wypadkach, pożarach, problemach z nawigacją nie słyszałem. Należy się cieszyć,że w Świnoujściu po prawie 80 latach przynależności do Polski powstał tunel a nie narzekać!

      Odpowiedz

  19. Kret temu

    6 czerwca 2023 na 19:57

    Szkoda do dupy z tym tunelem

    Odpowiedz

    • Anonim temu

      7 czerwca 2023 na 13:48

      Im

      Odpowiedz

  20. Fin temu

    6 czerwca 2023 na 19:07

    Bez przesady, normalny,jaki tam nowoczesny

    Odpowiedz

  21. Mieszkaniec Swonpujscia temu

    6 czerwca 2023 na 17:06

    Aby przy odbiorze nie było nikogo z parti PiS. Oni przypisują sobie wszystko, że to oni to zbudowali z ich pieniedzy. Dzięki ;mieszkaniec swinujscia.

    Odpowiedz

    • Dejavu temu

      7 czerwca 2023 na 10:34

      Przecież Tusk był w Świnoujściu i powiedział, że nie będzie pieniędzy, był ten z Nowogrodzkiej i powiedział budujcie

      Odpowiedz

    • Anonim temu

      7 czerwca 2023 na 13:49

      To dlaczego nie robiono to za Tuska tylko sprzedawali wszystko jak leci najlepsze to był Katarski inwestor co miał WŁyłożyC pieniądze w stoczni gdańsk.

      Odpowiedz

      • Jago temu

        7 czerwca 2023 na 19:39

        Kasa Unii igminy Świnoujście jeżeli się mylę to proszę o komentarz i korektę..

        Odpowiedz

        • Ryszard temu

          8 czerwca 2023 na 18:19

          W rzeczy samej!👊🇵🇱👍

          Odpowiedz

          • Anonim temu

            10 czerwca 2023 na 12:17

            Hallo jestem z Elblaga widzę, że w Świnoujściu tacy sami mądrzy jak w Elblągu. Gdyby nie dobre podejście PIS u do tej inwestycji to byście widzieli ten tunel jak świnia niebo. Nie pozdrawiam

Zostaw odpowiedź

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

WIADOMOŚCI

Rozstrzygnięty pierwszy etap konkursu wiedzy o morskiej energetyce wiatrowej

Opublikowano

4 godziny temu

w dniu

6 maja 2024

Przez

Foto: Grupa ORLEN

Ponad 100 uczniów szkół ponadpodstawowych województwa zachodniopomorskiego wzięło udział w pierwszym etapie konkursu wiedzy o morskiej energetyce wiatrowej. Po stojącej na bardzo wysokim poziomie rywalizacji, do następnej rundy – która odbędzie się 28 maja – awansowało 30 najlepszych uczestników. Do wygrania w konkursie są trzy indeksy Politechniki Morskiej i nawet 10 tys. zł od ORLEN Neptun.

Pierwszy etap rywalizacji był internetowy. Uczniowie musieli w ciągu dwudziestu minut odpowiedzieć na trzydzieści pytań dotyczących szeroko rozumianej wiedzy ogólnej o morskiej energetyce wiatrowej. Liczyła się zarówno poprawność odpowiedzi jak i czas, w jakim zostały one udzielone. Najlepszy okazał się uczeń ze Szczecina, który w limicie czasu właściwie odpowiedział na 28 pytań.

Teraz zmagania przeniosą się do Zespołu Szkół Morskich w Świnoujściu i Zespołu Szkół nr 4 w Szczecinie. Pod koniec maja uczniowie będą rozwiązywać testy oraz zadania z zakresu mechaniki, elektroenergetyki i podstawowej wiedzy dotyczącej elementów hydrauliki. Z tego etapu komisja konkursowa wyłoni z każdej ze szkół po pięciu najlepszych uczniów, którzy wystąpią w finale rywalizacji.

Ostateczne rozstrzygnięcie odbędzie się 15 czerwca 2024 roku, w Światowym Dniu Wiatru na Politechnice Morskiej w Szczecinie. Tym razem uczestnicy konkursu zmierzą się z wyzwaniem polegającym na opracowaniu konkretnego zagadnienia obejmującego ogólną wiedzę dotyczącą m.in. budowy wiatraka, rodzajów turbin, czy kwestii związanych z rozwojem morskiej energetyki wiatrowej w Polsce. Następnie każdy finalista będzie musiał zaprezentować swoją pracę przed komisją konkursową, udzielając odpowiedzi na dodatkowe pytania.

Na najlepszych czekają trzy główne nagrody. Będą to indeksy na dowolny, wybrany kierunek studiów na Politechnice Morskiej w Szczecinie. Dodatkowo ORLEN Neptun ufundował nagrody pieniężne. Zwycięzca otrzyma 10 tys. zł, a laureaci drugiego i trzeciego miejsca odpowiednio 5 tys. i 2,5 tys. zł.

Organizatorami konkursu wiedzy o morskiej energetyce wiatrowej są: Politechnika Morska w Szczecinie, ORLEN Neptun, Zespół Szkół Morskich w Świnoujściu i Zespół Szkół nr 4 w Szczecinie.

Patronat nad wydarzeniem objęli: Minister Infrastruktury, Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego oraz prezydenci Szczecina i Świnoujścia.

ORLEN Neptun odpowiada za rozwój inwestycji offshore wind w Grupie ORLEN. W 2023 r. spółka otrzymała decyzję o przyznaniu pięciu lokalizacji pod budowę morskich farm wiatrowych na Bałtyku o łącznej mocy 5,2 GW. ORLEN Neptun rozpoczął też budowę w Świnoujściu pierwszego w Polsce terminala instalacyjnego offshore wind. Po zakończeniu prac na przełomie 2024/2025 roku, będzie to jedna z najnowocześniejszych tego typu inwestycji w Europie.

Czytaj dalej

WIADOMOŚCI

Sprawca znęcania się stanie przed sądem

Opublikowano

4 godziny temu

w dniu

6 maja 2024

Przez

Prokurator Rejonowy w Świnoujściu skierował do Sądu Rejonowego w Świnoujściu akt oskarżenia przeciwko mężczyźnie, któremu zarzucono znęcanie się i groźby karalne.

W toku postępowania ustalono, iż podejrzany od listopada 2019 r. do stycznia 2024 r. w Świnoujściu, znęcał sią nad swoją małżonkę poprzez kierowane pod jej adresem słów powszechnie uznanych za obelżywe, naruszał jej nietykalność cielesną poprzez zadawanie uderzeń w  kark i ramiona, ciągnął za włosy i popychał. Nadto groził małżonce, a także dwójce swoich dzieci pozbawieniem życia. Wskazane zachowania miały miejsce głównie, gdy sprawca znajdował się pod wpływem alkoholu.

Na wniosek prokuratora, wobec podejrzanego Sąd Rejonowy w Świnoujściu zastosował środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania.

Podejrzany (lat 49) częściowo przyznał się do zarzucanych mu czynów. Uprzednio był karany sądownie.

Za zarzucane podejrzanemu przestępstwo znęcania się , na podstawie art. 207§1 kk grozi kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5, za groźby karalne – kara pozbawienia wolności do lat 3.

Czytaj dalej

WIADOMOŚCI

W Świnoujściu rozpoczęto odkomarzanie

Opublikowano

3 dni temu

w dniu

3 maja 2024

Przez

Foto: Pixabay

Firma Pestikol z Brzegu wygrała przetarg na zwalczanie komarów. Umowa obowiązuje od 1 maja do 31 sierpnia 2024r. z możliwością – w razie konieczności – przedłużenia do końca września. Każdego dnia odkomarzane będzie zarówno lewobrzeże, jak i prawobrzeże miasta. Należy jednak pamiętać, że Gmina może odkomarzać tylko tereny, które do niej należą.

Odkomarzanie rusza więc 1 maja i będzie przeprowadzane poprzez aplikację larwicydów na terenach podmokłych, tzw. wylewki. Zastosowanie preparatu powoduje zwalczanie larw komarów a tym samym zapobieganiu ich przekształcenia w osobniki dorosłe, których zwalczanie jest mniej skuteczne. Będzie także przeprowadzane odymianie terenów zurbanizowanych i rekreacyjnych z użyciem specjalnego środka chemicznego. Odkomarzanie z użyciem środka chemicznego prowadzone jest, przy odpowiednich warunkach atmosferycznych (bezwietrznie i bez opadów).

Wszelkie przypadki zgłoszeń od mieszkańców i turystów dotyczące uciążliwości komarów są natychmiast przekazywane do Wykonawcy celem przeprowadzenia odkomarzania.

W tej chwili zwalczanie tych owadów jest bardzo utrudnione ze względu na warunki atmosferyczne panujące w naszym mieście w ostatnich dniach. Bardzo częste deszcze powodują, że środek który jest używany do walki z komarami jest spłukiwany i tym samym przestaje być skuteczny.

Trzeba pamiętać, że znaczna część miasta, gdzie jest najwięcej miejsc sprzyjających wylęgowi komarów, leży w granicach Wolińskiego Parku Narodowego i Lasów Państwowych, którzy jako właściciele nie odkomarzają swoich terenów. Z odkomarzania wyłączone są również tereny w Obszarze Natura 2000.

– Skuteczna walka z komarami w Świnoujściu jest bardzo utrudniona ze względu na specyficzne położenie naszego miasta oraz znakomite warunki sprzyjające wylęganiu się tych owadów – mówi Beata Tułodziecka – Terenda, naczelnik Wydziału Ochrony Środowiska i Leśnictwa Urzędu Miasta Świnoujście. –  Każdego roku dokładamy wszelkich starań, aby uciążliwości powodowane przez komary były jak najmniejsze, zarówno dla mieszkańców, jak i turystów przebywających w naszym mieście.

Koszt odkomarzania w tym roku to 398 tys.520 złotych brutto (do sierpnia). W przypadku wydłużenia akcji do końca września będzie to kwota 495 tys. 720 złotych brutto.

WOŚ UM Świnoujście

Czytaj dalej

WIADOMOŚCI

233 lat temu uchwalono Konstytucję 3 maja

Opublikowano

3 dni temu

w dniu

3 maja 2024

Przez

Foto: PAP/Jakub Kaczmarczyk

233 lata temu, 3 maja 1791 r., Sejm Czteroletni przyjął ustawę rządową, która przeszła do historii jako Konstytucja 3 maja. Była to druga na świecie i pierwsza w Europie ustawa regulująca organizację władz państwowych, a także prawa i obowiązki obywateli. Obowiązywała zaledwie kilkanaście miesięcy.

„Naród polski w ostatnim stadium upadku” – tak pisał „Monitor”, jedno z najbardziej wpływowych czasopism politycznych obozu reformatorskiego w 1763 r. Stan Rzeczpospolitej był fatalny. Polska już od schyłku XVII w. nie była państwem suwerennym. W okresie rządów dynastii saskiej stała się ona protektoratem Rosji, która miała wieczyście gwarantować jej wolność i bezpieczeństwo. W rzeczywistości pod piękną frazeologią kryła się brutalna dominacja polityczna i chaos. W sposób szczególny fakt, że „Polska nierządem stoi”, był widoczny pod koniec lat sześćdziesiątych, czyli okresie Konfederacji Barskiej.

Uchwalona 3 maja 1791 r. Ustawa Rządowa była ukoronowaniem panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego, niemal w całości poświęconego na próby reform państwa. Jej korzenie są jednak znacznie głębsze. Już od początku XVIII w. w Polsce powstawały rozmaite idee głębokich reform politycznych. Oświeceniowi pisarze polityczni, tacy jak Stanisław Dunin-Karwicki, Jan Stanisław Jabłonowski, Stanisław Leszczyński i Stanisław Konarski, krytykowali w swoich dziełach ustrój oparty na zasadzie liberum veto i słabości władzy wykonawczej oraz proponowali nowe sposoby sprawowania rządów w Rzeczpospolitej.

I rozbiór Polski spowodował swoisty przełom w myśleniu o reformach państwa. Znany za sprawą gestu Tadeusza Rejtana Sejm rozbiorowy, poza wydaniem zgody na rozbiór, stworzył również Komisję Edukacji Narodowej. Nieprzypadkowo czterech najważniejszych twórców Konstytucji było związanych z Komisją. Ta i inne inicjatywy początków panowania Poniatowskiego, takie jak Szkoła Rycerska, stanowiły podstawę do starań o odzyskanie suwerenności przez Rzeczpospolitą. Sejm rozbiorowy na żądanie Rosji stworzył również Radę Nieustającą, będącą swoistą radą ministrów, której celem miało być ograniczenie władzy królewskiej i planów reform usprawniających działanie państwa.

W drugiej połowie lat osiemdziesiątych sytuacja międzynarodowa zmieniła się na korzyść Rzeczypospolitej. Wybuch wojny rosyjsko-tureckiej i włączenie się do niej Austrii sprawiły, że król Stanisław August Poniatowski postanowił wykorzystać tę sytuację do wzmocnienia swojej władzy i niezależności od Katarzyny II. Droga do tego celu może wydawać się dość zaskakująca. Zwołany w 1788 r. Sejm miał zatwierdzić sojusz polsko-rosyjski i włączenie się do wojny z Turcją. Tymczasem wśród zgromadzonej na Sejmie szlachty zapanowało pragnienie zerwania związków w Rosją.

Pierwszym krokiem była likwidacja Rady Nieustającej. Skonfederowany Sejm, w którym niemożliwe było zastosowanie liberum veto, rozpoczął realizację reform. Już pod koniec 1788 r. uchwalono powiększenie armii z ok. 20 do 100 tys. żołnierzy. Pod koniec kolejnego roku ulicami Warszawy przeszła kilkutysięczna tzw. czarna procesja mieszczan, żądających zrównania w niektórych prawach ze szlachtą.

Od grudnia 1790 r. w tajemnicy spotykali się najważniejsi przedstawiciele obozu reformatorskiego: Stanisław Małachowski, Hugo Kołłątaj, Julian Ursyn Niemcewicz, Ignacy Potocki i Tadeusz Matuszewicz. Z czasem ich liczba sięgnęła 60 osób cieszących się wsparciem króla. Podczas spotkań zastanawiano się nad kształtem reformy, m.in. analizując konstytucję amerykańską i prace francuskiego Zgromadzenia Narodowego.

Ich działania przyspieszyło pogorszenie się sytuacji międzynarodowej. Przegłosowanie ustawy zmieniającej ustrój zaplanowano na okres tuż po Wielkanocy, gdy większość posłów wciąż przebywała w swoich oddalonych często o setki kilometrów dworach. „Sprawę poczętą z górnych natchnień postanowiono urzeczywistnić z wielki sprytem” – napisał Władysław Konopczyński w „Dziejach Polski nowożytnej”.

2 maja 1791 r. w Pałacu Radziwiłłowskim (obecnym prezydenckim) odczytano projekt ustawy. Tego samego dnia w domu ambasadora Rosji obradowali przeciwnicy reform. Gdy informacja o knowaniach ambasadora Jakowa Bułhakowa i jego agentów dotarła do zwolenników reform postanowili przyspieszyć plan przegłosowania wielkiej reformy. Wcześniej planowano, że głosowanie nad konstytucją zostanie przeprowadzone 5 maja.

Rankiem 3 maja 1791 r. po otwarciu obrad sejmowych odczytano odpowiednio dobrane depesze dyplomatyczne wskazujące, że Polsce grozi kolejny rozbiór. Ignacy Potocki zwrócił się do króla: „abyś nam odkrył widoki swoje ku ratowaniu ojczyzny”. Poniatowski odparł, że jest nim uchwalenie wielkiej reformy. Natychmiast przegłosowano uchwalenie Ustawy Rządowej. Król zaprzysiągł konstytucję: „Przysięgłem Bogu, żałować tego nie będę”. Wydarzenia roku 1792 zweryfikują przysięgę złożoną przez króla.

W tym samym czasie przed Zamkiem Królewskim obstawionym przez dowodzone przez księcia Józefa Poniatowskiego oddziały garnizonu warszawskiego gromadził się rozentuzjazmowany tłum. Wśród niego wieczorem do pobliskiej katedry św. Jana przeszli posłowie na czele z marszałkiem Stanisławem Małachowskim, aby zaprzysiąc nową ustawę. Król do katedry z uwagi na bezpieczeństwo udał się łączącym ją z Zamkiem bezpośrednim przejściem. Na swoim słynnym obrazie Jan Matejko przedstawił króla niemal przepychającego się przez tłum zgromadzony przed wejściem do katedry.

Jedenaście artykułów Konstytucji wprowadzało trójpodział władzy, monarchię dziedziczną, opiekę prawną nad chłopami i mieszczaństwem oraz znosiło liberum veto. Sejm miał być zwoływany co dwa lata; po upływie ćwierć wieku — czyli w 1819 r. – Sejm nadzwyczajny miał zmienić Konstytucję. „Przede wszystkim było to usunięcie +zadawnionych wad+, które, jak we wstępie Konstytucji piszą autorzy, +poznaliśmy długim doświadczeniem+. Myślę tu przede wszystkim o wyrugowaniu z sejmu liberum veto i zniesieniu instytucji konfederacji (stanu wyjątkowego) oraz o równie przełomowej zmianie podmiotu polskiej demokracji” – podsumowywała w rozmowie z PAP znawczyni epoki stanisławowskiej prof. Zofia Zielińska. Jak przypomniała, wielka reforma ustroju państwa cieszyła się powszechnym poparciem, czego świadectwem było poparcie szlachty. „14 lutego 1792 r. odbyły się w całej Polsce sejmiki; przeprowadzono na nich referendum trzeciomajowe. Dziewięć miesięcy po +zamachu+ cały naród zaakceptował Konstytucję. Z wyjątkiem jednego sejmiku, wołyńskiego, wszystkie pozostałe przyjęły Konstytucję, dziękując za nią i zaprzysięgając ją. Zatem ten, kto mówi o zamachu stanu, a więc kwestionuje legalność Ustawy Rządowej, tak jak rosyjska deklaracja towarzysząca wkroczeniu wojsk rosyjskich do Polski w maju 1792 r., rozmija się z prawdą” – podkreśliła prof. Zofia Zielińska.

Rok po uchwaleniu Konstytucji Sejm Wielki wciąż obradował, przyjmując kolejne ustawy budujące nowy ustrój. 3 maja 1792 r. król w sąsiedztwie Łazienek wmurował kamień węgielny pod budowę Świątyni Opatrzności Bożej, mającej być wotum za uchwalenie Konstytucji. W trakcie uroczystości rozszalała się wichura, co przyjęto za złą wróżbę. W tym samym czasie na kresach Rzeczypospolitej, w miasteczku Targowica zbierali się magnaci dążący wraz z Katarzyną II do obalenia nowego ustroju. Kilka miesięcy później przejęli władzę, unieważniając większość ustaw Sejmu Wielkiego. Był to zarazem moment rozpoczynający ostateczny upadek Rzeczpospolitej. „Polska została podbita i przeprowadzono II rozbiór, a Konstytucja realnie nie weszła w życie, jednak w sensie psychologicznym przekonała Polaków o wartości własnej spuścizny politycznej i w bardzo silny sposób przyczyniła się do utrwalenia woli walki o odzyskanie własnego państwa. Było o co walczyć. Gdybyśmy nie podnieśli ręki na rosyjskie panowanie i nie podjęli reform lat 1788–1792, być może przetrwalibyśmy i doczekali czasów Napoleona. Ale mogło być inaczej: rozebrano by nas pod jakimś pretekstem, zanim odzyskaliśmy szacunek dla siebie. Czy wtedy, z poczuciem hańby, mielibyśmy taką wolę odbudowy państwa, jaką przejawiliśmy w wieku XIX?” – pytała w rozmowie z PAP prof. Zofia Zielińska.

Konstytucja stanowiła symbol dążenia do odrodzenia narodowego przez cały okres zaborów. Odniesienia do Konstytucji 3 Maja znajdowały się w Konstytucji Księstwa Warszawskiego. W 1815 r. nadając Konstytucję Królestwu Polskiemu sam car Aleksander I sugerował, że odwołuje się do ustawy z 3 maja 1791 r.

Wraz z odchodzeniem w przeszłość świadków epoki Konstytucja stawała się mitem dla żyjących pod zaborami. W 32. rocznicę jej uchwalenia piętnastoletni uczeń gimnazjum wileńskiego napisał na tablicy „Vivat Konstytucja 3 maja!”. Jego koledzy dopisali niżej: „Jak słodkie wspomnienie dla nas rodaków, lecz nie masz kto by się o nią upomniał”. To wydarzenie było początkiem prześladowań wileńskiej młodzieży upamiętnionych później przez Adama Mickiewicza.

Dziewiętnastowieczne poglądy na Konstytucję streścić można słowami jednego z działaczy emigracji po Powstaniu Listopadowym Janusza Woronicza: „Ustawa 3 maja nie zdołała odwrócić już rozbiorów, uratować niepodległości narodu, uratowała go wszakże pod względem wewnętrznej naprawy, uratowała od wiecznej zakały. Z zapałem powitał ją cały naród i po dziś dzień jest ona jedynym węzłem rozszarpanej Polski”. (PAP)

Autor: Michał Szukała

szuk/ aszw/

Czytaj dalej

WIADOMOŚCI

4 maja 1945 Armia Czerwona zdobyła Wolin. Spotkanie z historykiem

Opublikowano

3 dni temu

w dniu

3 maja 2024

Przez

Foto: Wojciech Basałygo

4 maja 1945 r. to jedna z najważniejszych dat w historii naszych wysp. To wtedy Armia Czerwona zdobyła Wolin. No właśnie – zdobyła? Wyzwoliła? Odzyskała? Pamięć o tych wydarzeniach, tak trudnych dla interpretacji, nadal rządzi nasza wyobraźnią, polityką i emocjami. W tym roku 4 maja spotkamy się z prof. Janem M. Piskorskim, wybitnym znawcą historii Pomorza i stosunków polsko-niemieckich, autorem m.in. wydanego właśnie zbioru esejów „Bitwy o przeszłość. Nauka, polityka, media, edukacja”.

Piskorski stwierdza, że historia „nie lubi, gdy z niej żartują, i odpowiada niszczycielską potęgą swoich wichrów, sprowokowanych przecież przez nas. Kultura zachodnia poza historią nie istnieje. Kryzys myślenia historycznego jest zarazem kryzysem naszej cywilizacji. Nie zapomnieliśmy o przeszłości. Jesteśmy nią owładnięci”.

Zapraszamy więc Państwa do rozmowy o bojach o przeszłość, stosunkach polsko-niemieckich, oraz miejscu naszego regionu na mapie Polski i Europy.

Spotkanie poprowadzi dr Piotr Oleksy

  • 4 maja 2024 r., godzina 17.00
  • Dworek Woliński
  • Wolin ul. Zamkowa 23 a

Partnerem cyklu Archipelag Idei jest Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego. Cykl jest realizowany pod Honorowym Patronatem Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego Olgierda Geblewicza.

#Pomorze Zachodnie

Czytaj dalej

WIADOMOŚCI

e-petrol.pl: od poniedziałku tankowanie znów będzie droższe

Opublikowano

4 dni temu

w dniu

2 maja 2024

Przez

Foto: PAP/Jakub Kaczmarczyk

Od poniedziałku za tankowanie zapłacimy więcej, ponieważ skończą się majówkowe promocje na stacjach – wynika z opublikowanej w czwartek analizy e-petrol.pl. Wyliczono, że średnia cena ogólnopolska benzyny „95” powinna kształtować się w przedziale 6,62-6,72 zł, a diesel może kosztować od 6,63-6,73 za litr.

„Dziś, w środku majówki, za paliwa w sprzedaży hurtowej trzeba zapłacić średnio 5179,40 zł netto za 1000 litrów benzyny bezołowiowej 95 i 5241,20 zł netto za taką samą ilość oleju napędowego. Na najbliższe dni prognozujemy niewielkie spadki cen hurtowych dla wszystkich paliw napędowych, ale raczej nie znajdą one odzwierciedlenia na pylonach stacji paliw” – wskazali analitycy e-petrol.pl

Z przeprowadzonej przez nich analizy detalicznych cen paliw w Polsce wynika, że w tym tygodniu bardzo nieznacznie, bo tylko o 1 grosz podrożała popularna benzyna bezołowiowa. Na początku tygodnia litr „95” kosztował 6,66 zł, natomiast średnia cena oleju napędowego w kraju nie zmienia się i od kilku tygodni wynosi 6,69 zł/l. Zauważono, że podwyżkom oparła się także cena autogazu – LPG w kosztowało w tym tygodniu przeciętnie na stacjach 2,84 zł.

„Jeśli właściciele stacji paliw zdecydują się zwiększyć choć minimalnie swoje marże na benzynie, to już po majówce kierowcy podjeżdżający na stację, aby zatankować będą musieli spodziewać się nowych cenników. Wiele wskazuje na to, że benzyna i diesel będą kosztowały tyle samo” – prognozują analitycy e-petrol.pl.

W ich ocenie, w przypadku popularnej benzyny „95” średnia cena ogólnopolska powinna kształtować się w przedziale 6,62-6,72 zł, a diesel może kosztować od 6,63-6,73 za litr. W przypadku autogazu ceny najprawdopodobniej zmienią się tylko minimalnie i powinny mieścić się w przedziale 2,82-2,89 za litr.

Jak wynika z wyliczeń e-petrol.pl., referencyjna marża detaliczna na litrze benzyny 95 wynosiła w ciągu pierwszych czterech miesięcy 2024 roku średnio 18 groszy, a na oleju napędowym 15 groszy. W marcu marża detaliczna na benzynie kształtowała się na poziomie 13 groszy na litrze, a w kwietniu spadła i wyniosła już tylko 9 groszy. Z kolei w przypadku diesla średnia marża w marcu i kwietniu była stała i wynosiła 18 groszy. „W ostatnim tygodniu kwietnia sytuacja właścicieli stacji paliwowych nieznacznie się poprawiła – marża detaliczna wyniosła na benzynie +95+ około 11 groszy, a na każdym litrze diesla sprzedawcy zarabiali 26 groszy” – napisano. Jeżeli chodzi o marże na autogazie, to – jak wskazali analitycy – od początku roku (styczeń-kwiecień) była oba stabilna i wynosiła średnio 21 groszy na litrze.

W ocenie analityków, w ostatnich dniach ceny na rynkach międzynarodowych wykazywały się większą dynamiką niż w kraju. „Szczególnie znaczący ruch dotyczył cen ropy naftowej w środowej sesji – za sprawą ruchu w zapasach i decyzji Fed zobaczyliśmy obniżkę cen surowca o blisko 3 dol. Energy Information Administration podała, że zapasy ropy naftowej wzrosły o 7,3 mln baryłek do 460,9 mln baryłek w tygodniu zakończonym 26 kwietnia. Analitycy natomiast sugerowali ruch w górę jedynie na poziomie 1,1 mln baryłek. Obniżanie się cen ropy może wpłynąć na decyzję Stanów Zjednoczonych o większych zakupach surowca – USA zamierzają uzupełnić strategiczne rezerwy ropy naftowej (SPR) po historycznej sprzedaży z zapasów awaryjnych w 2022 r. Zapewne spodziewaną ceną nabycia będzie poziom 79 dolarów za baryłkę lub mniej” – wskazano.

Powołując się na agencję Reutera, wskazali, że wiadomością istotną dla kwestii globalnej podaży są informacje o możliwości przedłużenia dobrowolnych cięć wydobycia ropy przez Organizację Krajów Eksportujących Ropę Naftową (OPEC) o 2,2 miliona baryłek dziennie.

Dodano, że OPEC+ ogranicza obecnie wydobycie o 5,86 mln baryłek dziennie, co stanowi około 5,7 proc. światowego popytu. Analitycy przypomnieli, że w tym tygodniu sekretarz generalny Organizacji Haitham Al Ghais sugerował analitykom rynku naftowego, aby ostrożnie podchodzili do swoich prognoz dotyczących końca wydobycia ropy naftowej, ostrzegając, że może to być niebezpieczne „biorąc pod uwagę ich potencjał do wspierania polityki energetycznej, która podsyca chaos energetyczny”.

E-petrol.pl dodał, że w najbliższym czasie oczy inwestorów nadal zwrócone będą także na Bliski Wschód i ewentualne postępy rozmów o zawieszeniu broni. „Jednak trudno oczekiwać szybkiego obniżenia regionalnego napięcia, które wciąż uwidacznia się pośrednio m.in. w cenach surowca” – podsumowano. (PAP)

autorka: Ewa Wesołowska

ewes/ mick/

Czytaj dalej
Reklama „PLAZA"
Reklama „PORT"
Reklama „IMPREZY"
Reklama „atol_hotele"

OGŁOSZENIA DROBNE

Reklama „sofa"
Reklama
Reklama

Najczęściej czytane

© Copyright 2023, Wszelkie prawa zastrzeżone | swinoujskie.info | Red Top Media | ul. Cyfrowa 6, 71-441 Szczecin | Napisz do nas: redakcja@swinoujskie.info lub zadzwoń 510 555 524