Połącz się z nami
„uznamska

Lokalne

Archiwa odkrywają kolejne tajemnice

Opublikowano

w dniu

[dropcap]W [/dropcap]Przytorze miało powstać lotnisko Luftwaffe, ale przez upór leśników nie powstało. Mimo że interweniował sam Hermann Göring. Bateria Goeben powstała kilka lat później niż dotąd pisano, a spór o stare dęby z ówczesnymi leśnikami niemal wstrzymał pracę przy innej potężnej fortyfikacji – Baterii Vineta. Jak widać, już przed wojną leśnicy byli na „prawie”. Archiwa odkrywają kolejne tajemnice naszego miasta!

Od kilkunastu miesięcy muzealnicy z Muzeum Obrony Wybrzeża Fortu Gerharda przeszukują archiwa z Polski, Szwecji i Niemiec w poszukiwaniu materiałów dotyczących twierdzy Świnoujście. Archiwalia są niezbędne, by przygotować koncepcję zagospodarowania Fortu (pisaliśmy o tym w Kronikach Portowych w poprzednich numerach). To na ich podstawie udało się także wpisać kompleks Baterii Vineta (Podziemnego Miasta) do rejestru Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

Kwerenda to pierwsze poważne badania archiwalne dotyczące naszej twierdzy, którą wiele lat temu zapoczątkowała dr Alicja Kurtz-Biranowska. Finałem tych poszukiwań jest wiele ciekawych dokumentów rzucające nowe światło na wiele faktów dotyczących historii Świnoujścia i twierdzy.

Kilka miesięcy temu pisaliśmy o pięknych planach sprzed 100 lat. Niedawno odnaleziono materiały dotyczące budownictwa wojskowego w Świnoujściu na przełomie lat 30-tych i 40-tych XX wieku. Ich wartość historyczna jest bardzo duża, między innymi z powodu zniszczenia części archiwaliów Kriegsmarine pod koniec II wojny światowej.

Leśnicy mówili „nein”

Zbiór w jakim odnaleziono archiwalia dotyczy szeroko pojętej gospodarki leśnej. Świnoujście od wieków otoczone jest lasami, a ich prawnym zarządcą przed II wojną światową była Pruska Dyrekcja Lasów. Nazwa tej instytucji na przestrzeni lat ulegała zmianie, ale formuła działania jest bardzo podobna nawet współcześnie.

I właśnie dlatego, większość nowo budowanej infrastruktury wojskowej, czyli baterii nadbrzeżnych, koszar, lotniska, wymagała zgody leśników. Przed II wojną światową wojsko wykupywało od Dyrekcji Lasów grunt, który miał być przeznaczony pod wojskowe instalacje. Mimo że część tego typu transakcji realizowano już w czasie trwania wojny, leśnicy byli bardzo trudnymi partnerami dla wojska. Bardzo często negatywnie opiniowali sprzedaż wyznaczonych fragmentów gruntu i „kłócili” się o każdą markę, gdy dochodziło już do transakcji!

Bezcenne drzewa

Gdy leśnicy wyrażali zgodę na sprzedaż lasu wojsku, rozpoczynał się proces wyceny gruntu i drzew na nim rosnących. Jak wynika z zachowanych dokumentów, każda przygotowana przez lasy wycena była podważana przez urząd finansowy reprezentujący Kriegsmarine. Także leśnicy walczyli uparcie w wycenach niemal o każdy ar lasu, każde drzewo, każdą markę.

Plan gruntu ( 200 hektarów lasu) przeznaczonego do sprzedaży dla Kriegsmarine, na którym powstała później Bateria Goeben

Plan gruntu (200 hektarów lasu) przeznaczonego do sprzedaży dla Kriegsmarine, na którym powstała później Bateria Goeben

„Warto zauważyć, że wymienione w zestawieniu dęby mają więcej niż 40 lat. Przedstawiona wycena odnosi się do drzew starszych niż 30 lat, dlatego korekta przedstawiona przez (…) Krigsmarine jest nie do zaakceptowania.”- można przeczytać w jednym z pism dotyczących baterii Vineta. „Las ma dużą wartość produkcyjną, dlatego sugerujemy wyłącznie z terenu wskazanego w piśmie (…) o starodrzew zlokalizowany po północnej stronie działki” – czytamy w innym dokumencie, który pochodzi ze zbioru dotyczącego nowych koszar marynarki.

Niemal do furii doprowadzał wojskowych leśniczy z Warnowa, który ciągle nanosił korekty do tzw. planu ogólnego budowy koszar na Białej Górze.

Spory z leśnikami w przypadku niektórych obiektów zakończyły się dopiero w styczniu 1945 roku! Jak widać, mimo prowadzenia wojny totalnej instytucje III Rzeszy ściśle przestrzegały ówczesnego prawa.

Lotnisko w Przytorze

Jednymi z najbardziej wartościowych dokumentów w odnalezionym zbiorze, są materiały poświęcone inwestycjom, które planowano, a które z rożnych powodów nie zrealizowano. Jedną z nich była budowa „instalacji radioelektronicznej” (radarowej?) tuż koło zbiornika wody na wzgórzu Kahlberg. W aktach można znaleźć także zapiski o budowie domów dla kadry oficerskiej w okolicach dzisiejszej ulicy Rycerskiej. Niemcy w Przytorze planowali budowę lotniska z zapleczem – tzw. luftparku. Mimo zaangażowania w ten projekt najwyższych władz wojskowych (lotnisko miało służyć Luftwaffe i jeden z dokumentów parafowała sam Herman Goering – przyp. red.), leśnicy tak długo oprotestowywali projekt (od 1941 roku do 1944), że do budowy w końcu nie doszło.

Z pobieżnej analizy dokumentów wynika, że rozbudowę lądowego zaplecza Twierdzy Świnoujście planowano zakończyć nie wcześniej niż w 1947 roku, a teren zajmowany przez wojsko (składnice amunicyjne, koszary, baterie nadbrzeżne itd.) miał zwiększyć zajmowaną powierzchnię o blisko 80%.

Historia pisana na nowo

Odnalezione dokumenty mają bardzo dużą wartość dla historii naszego miasta z jeszcze jednego powodu. Wynika z nich, że niemal wszystkie dwudziestowieczne świnoujskiej fortyfikacje powstały o kilka lat później niż dotąd wskazywano. Sprzedaż gruntu pod baterię Goeben ostatecznie sfinalizowano w 1940 roku. Jej budowa nie mogła się zatem zakończyć w 1938 czy 1939 roku. Działki pod budowę większości baterii przeciwlotniczych Kriegsmarine wojsko pozyskało na przełomie 1938/39 roku – mitem jest więcej informacja, że rozpoczęto je budować już w 1936 roku. Zmiana daty powstania obiektów moją wpływ na ich historię. Część z nich np. być może nie została ostatecznie wyposażona i uzbrojona.

Warto w tym miejscu kolejny raz podziękować spółce Polskie LNG, która jest Mecenasem Muzeum Obrony Wybrzeża i dzięki której w/w prace można kontynuować. Wszystkie materiały pozyskane w wyniku kwerendy archiwalnej będzie można obejrzeć na specjalnej stronie internetowej.

Mecenasem Podziemnego Miasta- Baterii Vineta jest spółka Polskie LNG S.A.

Czytaj dalej
Kliknij, aby skomentować

Zostaw odpowiedź

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

Lokalne

Noc Sów 2023 w Wolińskim Parku Narodowym

Opublikowano

w dniu

Noc Sów pachnie już wiosną i budzącym się życiem, a wieczorny spacer skrajem lasu może okazać się bardziej pasjonujący niż myślimy.

To bardzo aktywny czas dla większości naszych sów. Są w trakcie okresu godowego – i pohukują tak że włos jeży się na głowie – albo pióra oczywiście. Sowom z podniecenia – innym mieszkańcom lasów z przerażenia…

Woliński Park Narodowy wspólnie z Europejskim Funduszem Rozwoju Wsi Polskiej – Centrum Współpracy Międzynarodowej w Grodnie, zapraszają wszystkich sympatyków ornitologii do wzięcia udziału w Nocy Sów 2023.

 

Koordynatorem Ogólnopolskim Akcji jest Stowarzyszenie Ptaki Polskie. Wydarzenie odbędzie się w dniach 24 i 25 lutego 2023 r. wg harmonogramu przedstawionego na plakacie. W programie m. in. prelekcja o biologii i zwyczajach sów, wystawy, quizy przyrodnicze o sowach, nasłuchiwania sów w terenie – w wybranych punktach terenowych parku.

Wszystkich uczestników zapraszamy do udziału w Akcji, włączenia się w aktywne rozpoznawanie głosów sów i wymianę doświadczeń przy grillu. Na wydarzenie obowiązują zapisy.

Czytaj dalej

Lokalne

Piłka koszykowa chłopców w ramach liceliady 2022/2023

Opublikowano

w dniu

W środę 8 lutego w hali sportowej Uznam Arena przy  ulicy Grodzkiej 5 odbyły się  Mistrzostwa Miasta Świnoujście w Piłce Koszykowej  Chłopców  w ramach Licealiady.

Organizatorem turnieju był  Ośrodek Sportu i Rekreacji „Wyspiarz” w Świnoujściu. Do rozgrywek przystąpiło sześć zespołów ze świnoujskich szkół średnich:   LO MIESZKO, CEZiT, ZSM, CKZiU, LOGOS, WZDZ. Turniej rozegrano systemem „ pucharowym”, z podziałem na dwie grupy. Zwycięzcy grup rozegrali mecz o miejsce pierwsze w turnieju, a zespoły z miejsca drugiego, mecz o miejsce trzecie. Spotkania dostarczały wielu ciekawych akcji, można było podziwiać umiejętności koszykarskie, duże  zaangażowanie i grę do ostatniej minuty.

Po bardzo wyrównanej rywalizacji:

I  miejsce  –  Centrum Edukacji Zawodowej i Turystki w Świnoujściu
II miejsce  –  Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Integracyjnymi im. Mieszka I w Świnoujściu
III miejsce – Wojewódzki Zakład Doskonalenia Zawodowego w Świnoujściu
IV miejsce  –  Zespół Szkół Morskich im. inż. Eugeniusza Kwiatkowskiego w Świnoujściu
V miejsce  –  Zachodniopomorskie Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Świnoujściu
VI miejsce  –  I Liceum Społeczne Fundacji LOGOS ul. Grunwaldzka 47 w Świnoujściu

Pierwszy zespół reprezentować będzie nasze miasto w Mistrzostwach Województwa. Na zakończenie turnieju każda drużyna otrzymała okolicznościowe puchary ufundowane przez Ośrodek Sportu i Rekreacji „Wyspiarz”.

Foto: OSiR Wyspiarz 

Czytaj dalej

Lokalne

Świnoujscy uczniowie znają już zasady bezpieczeństwa w trakcie ferii zimowych

Opublikowano

w dniu

W okresie zimowym funkcjonariusze Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej w Świnoujściu prowadzą działania na rzecz bezpieczeństwa w trakcie ferii zimowych na terenie powiatu Świnoujście.

W obiektach oświatowych prowadzone są prelekcje o charakterze informacyjno-edukacyjnym. Poruszane są tematy bezpieczeństwa jak i udzielania pierwszej pomocy.

Ponadto Koment Miejski Państwowej Straży Pożarnej w Świnoujściu sprawuje nadzór nad przestrzeganiem przepisów przeciwpożarowych oraz opiniuje obiekty, w których organizowany jest wypoczynek dzieci i młodzieży na terenie powiatu Świnoujście.

 

Zdjęcia: KM PSP w Świnoujściu

Czytaj dalej

Lokalne

Do końca sezonu grzewczego trwać będą kontrole dronem

Opublikowano

w dniu

Świnoujscy strażnicy miejscy wraz z policją do końca sezonu grzewczego kontynuować będą kontrole dronem wyposażonym w system obserwacji i analizy powietrza „SOWA”. W kilka sekund urządzenie może skontrolować skład chemiczny dymu unoszącego się z kominów. Tam, gdzie wykaże szkodliwe pyły, interwencja może skończyć się wystawieniem mandatu.

– W sezonie zimowym częściej docierają do nas skargi mieszkańców na jakość spalanego opału i związane z tym uciążliwości – mówi Rafał Marciszewski, komendant Straży Miejskiej w Świnoujściu. – Wydobywające się z kominów kłęby dymu mogą stanowić sygnał, że właściciel posesji zanieczyszcza środowisko. Dzięki dronowi, w krótkim czasie możemy sprawdzić skład dymu u źródła, tuż nad kominem. Urządzenie jest bardzo dokładne. – Wystarczy, że dron znajdzie się w pobliżu komina i już po kilku sekundach jesteśmy w stanie stwierdzić czy zawartość pyłów przekracza dopuszczalne normy. Interwencja odbywa się natychmiast. Za palenie w piecach niedozwolonymi materiałami grozi mandat do 500 złotych.

„SOWA” to mobilne laboratorium, które umożliwia wykonanie odczytów bezpośrednio przy źródle zanieczyszczenia. Stacja pomiarowa mierzy poziom stężenia w powietrzu szkodliwych substancji, m.in. pyłów PM1, PM10 i PM2,5 a także formaldehydu HCHO czy chlorowodoru. Stacja pobiera próbki za pomocą pomiarowych sond. Dron może również obszarowo monitorować jakość powietrza, co pozwala na wytypowanie rejonów szczególnie dotkniętych zanieczyszczeniami. Specjalistyczny dron obsługiwany jest przez przeszkolonych funkcjonariuszy policji, przy wsparciu Straży Miejskiej. Sprzęt użyczony został Komendzie Miejskiej Policji w Świnoujściu, więc badanie czystości powietrza nie jest jego jedynym zadaniem.

Czytaj dalej

Lokalne

Przekazanie obowiązków dowódcy 8 Flotylli Obrony Wybrzeża. Zobacz zdjęcia!

Opublikowano

w dniu

W czwartek, 9 lutego, w Porcie Wojennym w Świnoujściu miało miejsce uroczyste przekazanie obowiązków dowódcy 8 Flotylli Obrony Wybrzeża. Kontradmirał Włodzimierz Kułagin po blisko dwóch latach dowodzenia świnoujską flotyllą zdał obowiązki, a dowodzenie 8FOW objął komandor Piotr Sikora.

Zgodnie z decyzją Ministra Obrony Narodowej kontradmirał Włodzimierz Kułagin został wyznaczony na stanowisko Szefa Zarządu Uzbrojenia Inspektoratu Marynarki Wojennej w Dowództwie Generalnym Rodzajów Sił Zbrojnych. Nowym dowódcą 8 Flotylli Obrony Wybrzeża został komandor Piotr Sikora.

Uroczystość przekazania obowiązków rozpoczęła się od parady burtowej. Oficerowie zdający i obejmujący obowiązki, w towarzystwie zaproszonych gości, przyjęli z pokładu motorówki hydrograficznej MH-1 paradę burtową okrętów stacjonujących w Porcie Wojennym Świnoujście. Złożono również wiązankę kwiatów pod pomnikiem „Tym, którzy przywrócili Pomorze macierzy”. Na uroczystej zbiórce pododdziałów flotylli, meldunek o zdaniu i przyjęciu obowiązków przyjął Inspektor Marynarki Wojennej wiceadmirał Jarosław Ziemiański. 

„W trakcie mojej kadencji na stanowisku dowódcy 8FOW przyszło nam wspólnie realizować wiele poważnych zadań. Jednym z nich był wkład Flotylli w zapewnienie bezpieczeństwa infrastruktury krytycznej w województwie Zachodniopomorskim. Mam tu przede wszystkim na myśli gazoport oraz rurociąg Baltic-Pipe, instalacje kluczowe dla bezpieczeństwa i funkcjonowania kraju. Cieszę się, że Flotylla ma siły i środki do realizacji tych zadań.” – wspomniał w swoim przemówieniu ustępujący ze stanowiska kontradmirał Włodzimierz Kułagin oraz podziękował wszystkim, z którymi przyszło mu służyć: „Panie i Panowie oficerowie, podoficerowie, marynarze i pracownicy 8 Flotylli Obrony Wybrzeża, dziękuję za wspólną służbę. Życzę wszystkim satysfakcji z dalszej służby oraz wielu sukcesów. (…) Panie Komandorze Sikora życzę powodzenia na stanowisku dowódcy 8 Flotylli Obrony Wybrzeża i dowódczego szczęścia. Przekazuję Panu Flotyllę w gotowości do realizacji każdych zadań z profesjonalną i wyszkoloną załogą.”

„Jestem przekonany, że wspólnie będziemy dalej szli właściwym kursem. Czasem to morze będzie spokojne, a czasem wzburzone, ale przecież nic tak dobrze nie kształtuje charakterów i buduje profesjonalizmu jak te wzburzone wody.”  – powiedział w swoim przemówieniu dowódca 8FOW komandor Piotr Sikora zwracając się do nowych podwładnych.

Na zakończenie wyraził uznanie za czas dowodzenia flotyllą przez kontradmirała Kułgina: „Chciałbym podziękować mojemu poprzednikowi – Panu kontradmirałowi Włodzimierzowi Kułaginowi. To w duże mierze jego zasługa, że Flotylla jest dzisiaj w tak doskonałej formie i z takimi perspektywami. Panie Admirale, życzę powodzenia i satysfakcji na nowym stanowisku służbowym.”

***

Komandor Piotr Sikora 

urodził się w 1969 roku w Paczkowie, w województwie opolskim. Jest absolwentem Wydziału Nawigacji i Uzbrojenia Okrętowego Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni, podyplomowych studiów w zakresie zarządzania i dowodzenia siłami morskimi w AMW oraz podyplomowych studiów polityki obronnej w amerykańskiej Naval War College w Newport. Ukończył także szereg kursów specjalistycznych w kraju i za granicą m.in. w belgijsko-holenderskiej Szkole Wojny Minowej w Ostendzie (Belgia) oraz łotewskiej Akademii Obrony Narodowej w Rydze (Łotwa).

Po ukończeniu Akademii Marynarki Wojennej w 1994 roku rozpoczął zawodową służbę wojskową w 13 Dywizjonie Trałowców, ówcześnie 9 Flotylli Obrony Wybrzeża w Helu. Od tego czasu przez kolejne lata jego kariera była ściśle związana z prowadzeniem działań z zakresu walki minowej, ze szczególnym uwzględnieniem działań przeciwminowych. W czasie służby w dywizjonie przeszedł wszystkie szczeble kariery okrętowej od stanowiska dowódcy działu okrętowego, po dowódcę grupy okrętów. Dowodził trałowcami ORP Śniardwy i ORP Mamry, a także niszczycielem min ORP Czajka. Pełnił także obowiązki dowódcy ORP Flaming w trakcie wydzielenia okrętu do udziału w zespole okrętów przeciwminowych NATO. Był również szefem sztabu – zastępcą dowódcy dywizjonu. Zwieńczeniem służby w 13 Dywizjonie Trałowców było objęcie dowodzenia jednostką w latach 2014 – 2018. 

Zajmował także szereg stanowisk w sztabach m.in. dywizjonu, Flotylli, Dowództwa Marynarki Wojennej, czy też Inspektoratu MW Dowództwa Generalnego RSZ. 

Komandor Piotr Sikora jako dowódca niszczycieli min dwukrotnie brał udział w Stałym Zespole Sił Obrony Przeciwminowej NATO Europy Północnej (MCMFORNORTH, obecnie SNMCMG1). W 2005 roku Piotr Sikora, wówczas komandor podporucznik, został skierowany do sztabu natowskiego zespołu, który pracował na estońskim okręcie dowodzenia ENS Admiral Pitka. Zdobyte w ten sposób doświadczenie wykorzystał w roku 2013, gdy przejął dowodzenie  i przez cały rok z pokładu okrętu ORP Kontradmirał X. Czernicki kierował działaniami Stałego Zespołu Sił Obrony Przeciwminowej NATO Grupa 1 (SNMCMG1). Był drugim w historii oficerem polskiej MW, któremu powierzono dowodzenie elitą sojuszniczych sił przeciwminowych. Za wyjątkowe zdolności dowódcze, został w 2015 r. wyróżniony „wojskowym Oskarem” – nagrodą „Buzdygana” przyznawaną przez miesięcznik „Polska Zbrojna”.

W latach 2013 – 2023 był mocno zaangażowany w program budowy nowoczesnych niszczycieli min dla Marynarki Wojennej RP. W budowie okrętów projektu 258 typu Kormoran II miał ogromy udział od etapu projektowania, aż po pomyślnie zakończony proces wdrożenia ich do służby.

Zgodnie z decyzją Ministra Obrony Narodowej z dniem 1 lutego 2023 r. został wyznaczony na stanowisko Dowódcy 8 Flotylli Obrony Wybrzeża.

 

Czytaj dalej

Lokalne

Nie parkuj na chodniku. Nie blokuj przejścia pieszym

Opublikowano

w dniu

Dostępność miejsc postojowych jest problemem ogólnopolskim. Samochodów wciąż przybywa, więc świnoujskim kierowcom ten problem nie jest obcy. Mimo ograniczonego ruchu turystycznego, funkcjonariusze straży miejskiej otrzymują zgłoszenia odnośnie nieprawidłowego parkowania pojazdów niemal każdego dnia.

– Straż Miejska istnieje po to, by współpracować ze społecznością lokalną – mówi Rafał Marciszewski, komendant Straży Miejskiej w Świnoujściu. – Rozumiemy problem z ograniczoną liczbą miejsc postojowych. Dlatego staramy się podchodzić do problemu zdroworozsądkowo i często pobłażamy kierowcom, którzy nieznacznie złamali przepisy. Jednak należy pamiętać, że pozostawienie pojazdu w sposób stwarzający zagrożenie dla pieszych, spotka się ze stanowczą reakcją funkcjonariuszy. 

Parkowanie w odległości mniejszej niż 10 m od przejścia dla pieszych, zwłaszcza w pobliżu szkól i przedszkoli, zastawianie chodnika w sposób uniemożliwiający przejście rodzicowi z małym dzieckiem czy osobie niepełnosprawnej zakończy się mandatem karnym. Należy pamiętać, iż chodnik jest częścią drogi przeznaczoną dla ruchu pieszych. Zatrzymanie i postój pojazdu na chodniku jest dopuszczony tylko przy spełnieniu warunków wynikających z art. 47 Ustawy Prawo o Ruchu Drogowym.

Tekst: Straż Miejska / BIK UM Świnoujście

Czytaj dalej
Reklama „sofa"

OGŁOSZENIA DROBNE

Reklama
Reklama

Najczęściej czytane

© Copyright 2023, Wszelkie prawa zastrzeżone | swinoujskie.info | Red Top Media | ul. Cyfrowa 6, 71-441 Szczecin | Napisz do nas: redakcja@swinoujskie.info lub zadzwoń 510 555 524